نقوش و طرح های فرش

آموزش طراحی و نقاشی فرش جلسه دوم

خلاصه اى از بحث جلسه قبل و اينكه در مورد رنگها و قلم مو و كاغذ نقشه كه از اهم وسايل مورد نياز بود صحبت كرديم. گفتيم كه فرض مى كنيم مى خواهيم نقشه شش مترى  يا دو به سه را طراحى كنيم كه بايد نكاتى را مد نظر داشته باشيم كه احيانا به مشكلى بر نخورد. براى تهيه نقشه دو به سه ، در كاغذ ١٢٠ رج و رج شمار سى  بايد اندازه كاغذ مورد نظر را برش دهيم و بهم بچسبانيم كه ٤٨ در ٧٢  خانه مى شود.

اما اين اعداد از كجا بدست أمد ، ما مى دانيم كه نقشه شش مترى. دو متر پهنا و سه متر قد دارد و براى طراحى نقشه ربعى بايد اندازه آن را يك در يك و نيم در نظر گرفت. در جلسات گذشته گفتيم كه ذرع برابر است با چهار چارك و چارك در كاغذ نقشه ١٢٠ رج برابر با ١٢ خانه است  پس يك متر برابر است با ٤ تا ١٢ خانه از كاغذ كه برابر ٤٨ خانه مى شود و براى قد  آن هم نصف ٤٨ يعنى عدد ٢٤ را به آن اضافه مى كنيم و عدد ٧٢ به دست مى آيد.

پس بايد براى نقشه ربعى ، رج سى  در كاغذ ١٢٠. اندازه مورد نظر را كه همان ٤٨ خانه در ٧٢ خانه را تهيه نماييم. اصولا طراح فرش بليد قبل از طراحى طرح مورد نظر را در ذهن خود پياده كرده باشد  ، اين مسيله  به طراح كمك مى كند كه طرح او خوب ر اصولى از كار در آيد.

نكته مهم در طراحى اين است كه توجه داشته باشيم زياد از طرح هاى يكنواخت استفاده نكنيم و سعى كنيم از طرح هاى متفاوت بهره ببريم ، اين مورد باعث مى شود كه كار شما جلوه بيشترى به خود بگيرد

البته اينكه گفتم از طرحهاى متفاوت ، توجه داشته باشيد كه به هم بخورد  نه اينكه هم خوانى نداشته باشد. در طراحى بايد اصول و قوانين مر بوط به آن را بايد رعايت كنيم و به ظرافتهاى كار اهميت بيشترى بدهيم چرا كه همين طرافتها در كار هنر موجب پويايى كار مى شود و خذف اين موارد كار را سبك و بى ارزش مى كند. طراحى كه در ابتداى راه است و مى خواهد طرحى را مداد بزند  بايد سعى كند از كارهاى ساده و كوچك،شروع كند  ، اين مورد. باعث مى شود كه انگيزه او تقويت شود و در آينده بتواند از عهده كارهاى اصولى و اساسى بر بيايد.

بعد از اينكه طرح را مداد زديم نوبت به رنگ آميزى طرح مى رسد. ياد آور مى شوم كه اگر كار آموز مبتدى يا تازه كار است قدرى استراحت كند و كار را به زمان ديگرى مو كول نمايد چرا كه در كار هنر عجله و شتاب جايى ندارد و موجب ضايع شدن كار مى شود. براى رنگ كردن سعى كنيم رنگها را قبلا آماده كنيم و در دسترس باشند ، يادمان باشد كه براى رنگ كردن نقشه حتما از رنگهاى رقيق و آبكى استفاده كنيم تا ريشه كاغذ محو نشود

بهتر است از رنگهاى روشن در كار رنگ كارى استفاده نماييم تا در مورد نقطه كردن طرح با مشكل مواجه نشويم  البته خوب مواردى  هم هست كه بايد از رنگهاى تيره بهره ببريم. اگر چرخه رنگ ما تعداد خاصى باشد  بايد اين نكته را مد نظر داشت كه رنگها بايد به صورت تقريبى در تمام نقشه پخش شود و به قول خودمان سنگين سبك نشود و جايى از نقشه سرخ  يا آبى نشود.

موردى را كه بايد در رنگ كردن دقت داشت اين است كه از قبل طرح را در معرض ديد خود در ذهنتان رنگ كنيد و بدانيد چكار مى خواهيد بكنيد   زيرا اگر رنگى زده شد. ديگر نمى شود آن را تغيير داد چرا كه كاغذ آن را به خود جذب مى كند و پاك نمى شود. اگر در جايى از نقشه بايد تمام زمينه و طرح را رنگ كنيد  بهتر است اول رنگ زمينه را بزنيد و بعد سراغ رنگ طرحها برويد. ، اينكار به شما كمك مى كند كه ديد بهترى به طرح. در مورد رنگ آميزى داشته باشيد و اشتباها رنگ زمينه را در آن تكرار نكنيد

اجازه بدهيد زمانى از كار رنگ آميزى بگذرد و بعد با استفاده از قلم موى نقطه  مشغول كار نقطه شويد. كار نقطه چينى در فرش از اهميت بالايى بر خودار است و اگر خوب و با دقت انجام شود و ظرافتها را مورد توجه قرار دهد مى تواند. به اثرى به ياد ماندنى تبديل شود.

دقت داشته باشيم بعضى از جاهاى نقشه داراى تقارن است و نقطه كار بايد اين مسيله را در تقارن رعايت كند و بى اهميتى به اين مورد. باعث مى شود كه در جاهاى ديگر دچار مشكل شود و در واقع طرح شكسته و ناقص از كار در آيد  وهمين يگ ريشه ، دو ريشه در قاليبافى به چند ريشه مى رسد و در پايان كارى ناقص و معيوب وارد بازار مى شود.

موارد مهمى كه يك توليد كننده بايد توجه داشته باشد اين است كه نقشه را دقيقا مورد بر رسى قرار دهد و دنبال كارهاى. ارزان و به قول خودمان سبك نرود. ديده شده كه اكثر توليد كننده ها دنبال كارهاى ارزان و بى كيفيت هستند و گاهى حتى نقشه را از اين و آن كرايه مى كنند و متوجه نيستند كه توليد اين نوع كارها هم به خود ضرر مى رساند و هم موجب افت بازار فرش مى شود

به نظرم مى رسد بازار فرش در صورتى رونق و رواج پيدا مى كند كه اصول و قوانين فرش را رعايت كند ، در اين پروسه كار موارد زيادى است كه بايد رعايت شود تا كار خوب از آب در آيد و حتى حذف موردى كوچكًموجب صايع شدن كار مى شود. بعد از نقطه كردن كار سعى كنيم چند بار آنرا مورد بررسى قرار دهيم كه موردى از جا نيفتاده باشد ، حقير با اين كه دقت زيادى در اين كار دارم بار هم مى بينيم كه جا افتادگى وجود دارد و بايد رفع نمود.

اگر در حين كار چه در رنگ يا در نقطه و يا طراحى  متوجه شديد كه دستتان مى لرزد و به اصطلاح آرامش نداريد. براى رفع اين مشكل چند دانه بادام  مغز كرده را در أب بگذاريد خيس بخورد و پوست أن را بكنيد و خوردن چند دانه از بادام بدون پوست اين ضعف را بر طرف مى نمايد.

آيينه بهشتى

گوشه اى از طرح جديد خود به نام آيينه بهشتى

منبع
منوچهر امیری

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا