نقوش و طرح های فرش

آموزش طراحی سنتی جلسه یازدهم (آموزش طراحی اسلیمی)

بحث های گذشته تماما در خصوص اصول اولیه طراحی عناصر ختایی بود و بسط و گسترش آن در زمینه تکنیک طراحی و جا گذاری موتیف ها و ترکیب بندی که نهایت و حصول کار میباشد چیزی نیست که بتوان در محیط مجازی بیان نمود.

اسلیمی ها:

اسلیمی ها بر خلاف ختایی ها که نقش پر کننده فضا را دارند نقش جدا کننده ها را در ساختار فرش دارند و باعث ایجاد فضاهای متنوع برای کاربرد رنگ و ایجاد تنوع در فضای نقشه را دارند. همانگونه که میدانید اسلیمی ها از نظر ساختار طراحی زخیم تر از ختایی ها بوده و حرکت انها در فضا در تمام نقاط نقشه دارای یک اندازه و قطر میباشد. اسلیمی ها بحز یک نوع آن باید دارای محلی برای رویش و شروع حرکت باشد که این ممکن است یک قاب بند و سربند یا حتی در برخی موارد و سبک ها از روی یک گلدان انجام شود.

اسلیمی ها همیشه از نظر حالت طراحی در کنار ختایی بر ان برتری داشته و شاخه های ختایی از زیر شاخه اسلیمی حرکت میکند. اسلیمی از ابتدای شروع تا پایان ان در هر اندازه باید از یک نوع باشد و نمیتوان از چند نوع اسلیمی (در ادامه بیان میشود) در یک اسپیرال یا حرکت حلزونی استفاده کرد. اما میتوان چند نوع اسلیمی را در یک ترکیب و در کنار هم با حفظ اصول ترکیب و ترسیم نمود. یعنی میتوان بنا به خواست و سلیقه انها را زیر و رو در یک ترکیب ترسیم کرد

در بیان تعداد و انواع اسلیمی بنده خیلی اصراری بر تعداد آن ندارم چون در منابع گوناگون مختلف ذکر شده اما مهمترین و سنتی ترین آنها عبارتند از:

  1. اسلیمی فیلی تو خالی
  2. اسلیمی فیلی توپر
  3. اسلیمی دهان اژدری
  4. اسلیمی ماری یا ابری
  5. اسلیمی گلدار

تعداد دیگری که امروزه نیز در برخی نقشه ها و حتی سایر هنر های سنتی دیده میشود که سلیقه ای و دلخواه رسم میشوند. اسلیمی ها از نظر ساختار ترسیمی دارای دو قسمت که اصطلاحا بازو یا ماهیچه نام دارند و با اتصال انها به هم اسلیمی شکل میگیرد تشکیل میشود.

بازو یا ماهیچه:
این عنصر تزیینی که بر روی اسپیرال اسلیمی میتواند به تنهایی نیز سم شود به این شکل میباشد.

اسلیمیالبته در جایی ساختار این شکل رابسیار زیبا و بر اساس اصول نسبتهای طلایی مشاهده کرده ام که اینجا به واسطه بیان ساده و ابتدایی از یک شکل سنتی از آن پرهیز میشود اگر بر روی یک شاخه شکل دو دایره را به روش زیر در نظر بگیرید

اسلیمی

همانگونه که میبینید فاصله بین دو دایره برابر قطر شاخه اسلیمی میباشد اگر از حدود نیمه دوایر به بعد و با توجه به نیاز و سلیقه در داشتن طول لازم در ماهیچه به روش زیر دو خط رسم کنیم که در نقطه مورد نطر به شاخه اسلیمی مماس شود عملا تا تشکیل یک ماهیچه را داده ایم

اسلیمی

توجه داشته باشید که این حالت اسکت اصلی کار است و با توجه به نوع اسلیمی تزئینات و نقوش روی ان تغییر میکند

اسلیمی

این یک حالت بسیار ساده در تزئین یک ماهیچه است .حال نوع پر تزئین آن

اسلیمی

منبع
جواد براتی طراح و مدرس فرش

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا