نقوش و طرح های فرش

آموزش طراحی و نقاشی قالی قسمت پنجم (آموزش طراحی و نقاشی قالی دو ذرع و ذرع و نیم)

در جلسات گذشته گفتيم ذرع برابر چهار چارك و معادل ٥٦ خانه در كاغذ ١٤٠ مى باشد اندازه دو ذرع كه قد آن باشد دو تا ٥٦ خانه محاسبه مى شود و برابر ١١٢ خانه و در پهناى كار هم دو سوم قد محاسبه مى گردد كه مى شود ٧٤ خانه تقريبا پس اگر كار به طور كامل خواست در كاغذ ١٤٠ پياده شود اندازه آن ٧٤ در ١١٢ خانه محاسبه مى شود. و اگر نيمه خواست اجرا گردد ، اندازه آن ٣٧ در ١١٢ و اگر ربعى خواست پياده گردد ٣٧ در ٥٦ خانه بايد محاسبه گردد

در مورد ذرع ونيم هم قد برابر با يك ذرع و نيم ذرع محاسبه مى شود كه قد برابر ٨٤ خانه و براى پهنا هم ٥٦ خانه محاسبه مى گردد پس اگر كار ذرع ونيم به طور كامل خواست اجرا گردد اندازه برابر با ٥٦ در ٨٤ خانه محاسبه مى گردد و در نيمه هم ٢٨ خانه در ٨٤ خانه و در كار ربعى ٢٨ خانه در ٤٢ خانه محاسبه مى گردد. در اين جلسه مقدارى هم در مورد طره ها صحبت مى كنيم

اصولا طره ها نقش هايى هستند كه بعد از كناره ماقوت و يا ساده بافى  به مرحله اجرا در مى آيد و يا در بين حاشيه كوچك و حاشيه بزرگ به اجرا در مى آيد و يا مابين متن و حاشيه قرار مى گيرد طره ها متمايز كننده دو حاشيه و يا يك حاشيه از متن مى باشد كه اصولا پهناى كار را براى اجرا به صورت خانه شمار فرد در نظر مى گيرند اما گاهى هم ممكن است پهناى كار طره را هم زوج در نظر بگيرند و مشكلى هم ايجاد نمى كند

طره ها معمولا از سه ريشه، پنج ريشه، هفت ريشه،نه ريشه، يازده ريشه و تا موارد بالاتر هم مورد اجرا قرار مى گيرند شايع ترين طره در نقشه فرش طره لته سيبى ، يا نصفه سيبى است كه در بسيارى از نقشه ها كار برد دارد و از زيبايى خاصى هم بر خور دار است

رنگ آميزى متن طره بايد متناسب با رنگ آميزى متن دو طرف كار باشد به عنوان مثال اگر كناره ساده بافى ما مسى است و حاشيه كرم بهتر است طره را رنگى سرد انتخاب كنيم به عنوان مثال موشى يا فيلى و يا آبی آسمانى انتخاب شود اگر رنگهاى اطراف طره رنگهاى سردى هستند طره را بهتر است از رنگهاى گرم انتخاب كنيم كه يكباره سه رنگ متن در حالت گرم يا سرد قرار نگيرد

رنگ آميزى خود طره سواى متن از رنگهاى متضادى بر خوردار باشد و تركيب رنگ بندى را با توجه به هماهنگى ميان رنگهاى سرد و گرم انتخاب كنيم سعى كنيم كه تمام كار طره را در نقشه مداد بزنيم و در واقع آن را نقطه كنيم و سپس رنگ كنيم نقطه كردن تمام طره در سراسر نقشه به طراح در قوت دست او كمك مى كند و موجب بالا رفتن مهارت او مى شود

مورد ديگرى كه در نقشه فرش دستباف از اهميت خاصى بر خوردار است و امروزه جهت زيبايى در كار فرش به آن توجه مى كنند قرار دادن طرح در كناره و ساده بافى ااست كه اين مورد به زيبايى فرش مى افزايد البته طراح در مورد طراحى ساده بافى خيلى زياد نبايد از طرح هاى خيلى شلوغ استفاده كند و تنها به گنجاندن طرحى ساده در كناره يا ساده بافى اكتفا كند در جلسات گذشته درباره اهميت نقشه در بافت فرش توضيحاتى ارايه شد كه هر چند تكرار مكررات است اما انسان در كل اگر در هر كارى نقشه راه خوبى را در نظر داشته باشد بهتر مى تواند به هدف برسد

در طى اين مدت به نظر مى رسد كه بسيارى از فعالان فرش دستباف اين مورد. مهم را جدى در نظر نمى گيرند و اين هم مورد ى از موارد ركود در فرش به حساب مى آيد از عوامل ديگر در مورد رنگ بندى نقشه فرش و خود فرش ، انتخاب رنگهاى متناسب جهت بافت فرش است كه عدم انتخاب صحيح در بافت فرش مى تواند موجب ضرر و زيان توليد كننده را به همراه داشته باشد اكثرا ديده شده كه توليد كننده مقدارى خامه و نخ زياد آورده و براى همين بدون در نظر گرفتن نيازهاى فرش ديگر اضافات نخ وخامه را براى فرش جديد در نظر مى گيرند كه خوب ممكن است در مورد كار جديد مورد استفاده اصولى نباشد ومو جب ضايع شدن فرش گردد

توليد كننده هاى عزيز فرش دستباف اگر تمايل به تكرار در كار يك نقشه فرش را دارند لااقل سعى نمايند  رنگ متن و حاشيه را تغيير دهند و از توليد انبوه يك فرش با يك نقشه جلوگيرى شود تا موجب رونق بازار فرش گردد طرح زیر را نگاه كنيد  حيف است كه اين كار روانه بازار گردد و موجبات ركود در بازار شود

این طرحى را با واقعيت نگاه كنيد حيف است كه اين كار روانه بازار گردد و موجبات ركود در بازار شود

شاه عباسی

اين قسمتى از يك كار است كه احتمالا در سايز بزرگ هم بافته شده دقت بفرماييد اصلا گل شاه عباسى خوب اجرا نشده و رنگبندى مناسبى هم بكار برده نشده و در واقع زحمات بافنده و همه وهمه در واقع به نوعى هدر داده شده گلهاى اطراف كار نه از لحاظ طراحى و نه از لحاظ رنگ بندى هيچ گونه سنخيتى با هم ندارند

شاه عباسی

قسمت از كار حقير كه در ساليان گذشته اجرا شده را ملاحظه بفرماييد كار تك رنگ است و بايد تا حدودى هم طراحى و هم رنگبندى درست اجرا گردد

منبع
منوچهر امیری

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا