فرش بیجار (قسمت سوم)
مینا خانی در فرش بیجار
گل مینا خانی از دیگر نقوش بومی بیجار است که در دوره ی قاجار نیز بسیار مورد استفاده قرار گرفته است این طرح متشکل از یک نقش گل گرد چهار تا دوازده پر است که به کمک چهار نیم دایره ی منحنی به هم وصل شده که چهار نقطه ی یک دایره را به نمایش میگذارد.
از اتصال این چهار پاره خط یک لوزی تشکیل میابد فضای پیرامون دایره ها (داخل لوزی) را با یک گل شاه عباسی یا هر نقش متناسب دیگر پر می کنند این دایره گلهای چهار گانه با اتصال به دایره های چهار گل دیگر سرتاسر زمینه را پر میکند این طرح به صورت واگیره استفاده میشود و این واگیره به صورت افشان در متن فرش قرار میگیرد آرمن هانگلدینگ در کتاب قالی های ایران به استفاده و علاقه ی بیجاری ها به این طرح اذعان دارد (هانگلدین،1375،77).
رجشمار این فرش پایین بوده است منشأ این طرح دقیقا مشخص نیست اما طبق نظریات ارايه شده و مدارک موجود منشأ آن کردستان بوده است زیرا در نقشه های قدیمی کردستان نقش مینا خانی دیده شده است. گفته شده است این طرح منسوب به مردی به نام مینا بوده است اما از آنرو که در کردستان به بانوان کرد خان میگویند پس بافنده ی آن بانویی به اسم مینا بوده است حاشیه ی آن در قاب اولیه دارای برگهای زینتی نخلی که به تناوب قرار گرفته است در قاب ثانویه غالبا نقشی از گلهای کوچک چند پر است رنگ زمینه اینگونه قالی ها آبی هوایی است که توسط رنگهای نسبتا زنده نقش ها روشن است.
نویسنده: سمیه(سیمین)خسروی دانشجوی ارشد فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز