موارد كاربرد رنگها در نقشه فرش دستباف را به صورت كلى بيان مى كنيم. يادمان باشد كه موارد كاربرد اين رنگها در نقشه فرش دستباف ممكن است نظرات متغيرى را در بر داشته باشد كه بنده تمكين مى نمايم. رنگهاى بكار رفته در نقشه فرش دستباف به قرار زير مى باشد.
- مشكى
- سورمه اى
- آبى نفتى
- آبى
- آبى آسمانى
- موشى يا فيلى
- خاكى سير
- خاكى روشن
- گلى يا قرمز
- مسى يا دوغى
- پيازى
- عبايى
- جفتى يا سوخته
- سبز سير
- سبز روشن
- سفيد
- كرم
- شترى يا مله اى
- بژ
حال در مورد هر كدام به صورت خلاصه موارد كاربردى آنها را در نقشه توضيح مى دهيم.
رنگ مشكى : اين رنگ به عنوان زمينه در بسيارى از نقشه هاى فرش دستباف بكار مى رود ، اگر طراح اين رنگ را به عنوان زمينه كار انتخاب كردند ، ديگر مجاز به استفاده در كار نيست ، يا به مقدار خيلى كم مى تواند در داخلى ترين طرح ها مورد استفاده قرار دهد. البته رنگ مشكى در كارهايى كه زمينه مشكى نيست كاربرد زيادى دارد و به عنوان ،رنگ در بعضى از طرح ها و بيشتر به عنوان نقطه كارى روى طرح ها مورد استفاده قرار مى گيرد
رنگ سورمه اى : اين رنگ هم مى تواند به عنوان زمينه در متن كار قرار بگيرد و اصولا رنگهايى كه داراى غلظت زياد است ، بيشتر در مورد نقطه كارى از آنها استفاده مى شود ،
رنگ آبى نفتى : از رنگهاى ديگر مى باشد ، كه از اين رنگ هم در بعضى از گلها و سايه كارى ها مى توان بهره برد
رنگ آبى : كه بيشتر در اسليم ها و دور قابها مى توان از آن بهره برد ، در رنگ آميزى بعضى از گلها و طرح ها مى توان استفاده نمود ، البته رنگ آبى را جهت متمايز كردن دو رنگ گرم از يكديگر بكار مى برند و در تخم گلها با وسط گلها كاربرد دارد
آبى آسمانى : خوب اسمش روى خودش است ، بيشتر در فضاى آسمان كاربرد دارد و براى رنگ كردن بعضى از گلها ، برگها مى توان بهره برد و در بسيارى از اوقات به عنوان بغل بند در كنار خطوط و بندها مورد استفاده مى باشد
رنگ موشى يا فيلى : كه اين هم مى تواند رنگى براى زمينه انتخاب شود ، براى رنگ آميزى شاخه ها و برگها و كوه و سنگ و تپه ها در كارهاى درختى مورد استفاده مى باشد ، ومى تواند به عنوان بغل بند هم موثر واقع شود
رنگ خاكى سير : جهت استفاده در زمينه و متن كار ، رنگ برگها ،و درختان ،و شاخه ها ، زمين و كوه و تپه كار برد دارد و از أن براى سايه مارى بعضى از گلها مى توان بهره برد ، در مورد بغل بند هم مى تواند موثر باشد
رنگ خاكى روشن : اين رنگ به دليل رقيق بودن در رنگ آميزى نقشه از اهميت خاصى بر خوردار است ،و مى توان از آن براى رنگ كردن شاخه ها و درختان ، تپه و كوه استفاده نمود و در بسيارى از جاها با توجه به متن كار به عنوان بغل بند ، بكار مى رود
رنگ گلى يا قرمز : كه در اكثر نقشه ها كاربرد زيادى دارد ، رنگ گرمى است كه ازآن براى زمينه فرش ، و رنگ گلها ، نقطه كردن طرح ها و سايه كارى بعضى از گلها و طرح ها مورد استفاده قرار مى گيرد
رنگ مسى يا دوغى : اين رنگ در بسيارى از نقشه ها و زمينه فرش دستباف نقش مهمى دارد و اكثر فرشها با اين زمينه توليد مى شود ، به نسبت رنگ قرمز ، ملايم تر است ، و در متن كار به عنوان زمينه مررد استفاده است و در رنگ بسيارى از گلها نقش دارد و در سايه كارى ها و بعضى از نقشها مى تواند موثر واقع شود ، در واقع اين رنگ از رنگهاى كليدى فرش دستباف مى باشد
رنگ پيازى : موارد استفاده در زمينه كار ، رنگ گلها ، سايه كارى و بغل بند و رنگ برگها مى تواند نقش ايفا كتد ، رنگ خوش رنگ و ملايم و گرمى است و لطا فت خاصى دارد
رنگ عبايى يا دارچين : اين هم از رنگهاى محكم در نقشه فرش دستباف است كه در كار فرش زياد مورد استفاده است ، در متن كار ،در اسليم ها ، در رنگ گلها ، در رنگ كوه و تپه ، و به عنوان رنگى كه داراى غلظت خوبى است مورد استفاده در نقطه كارى طرح هاى مورد نظر در نقشه مى باشد
رنگ جفتى يا سوخته : از رنگهاى خيلى محكم و داراى غلظت زياد است كه اين رنگ هم نقش مهمى در نقشه و فرش دستباف ايفا مى كند و به علت غلظت بيش از حد بيشتر به عنوان رنگ نقطه كارى از آن استفاده مى شود ، اما از اين رنگ براى درختان و شاخه هاو طرح هاى ديگر متناسب با متن كار برد دارد ، اما بيشتر براى بندها در كار مورد استفاده واقع مى شود
رنگ سبز سير : خوب از اين رنگ هم به عنوان رنگ برگها و يا نقطه رنگ برگى كه سبز روشن خوده شده باشد مورد استفاده قرار مى گيرد ، اين رنگ اصولا در نقشه و فرش زياد مورد استفاده واقع نمى شود و خيلى كم در فرش از آن بهره مى برند
رنگ سبز روشن : بر عكس سبز سير اين رنگ در نقشه فرش دستباف زياد مورد استفاده قرار مى گيرد ، گاهى از آن براى زمينه متن كار ، و در بسبارى براى رنگ آميزى برگها مورد استفاده مى باشد ، در بغل بندها و رگ زدن بسيارى از برگها نقش كليدى دارد و به زيبايى كار كمك مى كند
رنگ سفيد : از رنگهاى خنثى مى باشد ، اين رنگ در بسيارى از كارها به عنوان زمينه در فرش بكار مى رود ، ودر رنگ گلها و سايه كارى ، و بغل بند نقش ايفا مى كند
رنگ كرم : از رنگهاى گرم مى باشد ، البته بسيارى از توليد كنندگان عزيز اين رنگ را استخوانى مى نامند و در زمينه و متن كار زياد مورد استفاده قرار مى گيرد ، نقش مهمى در فرش دارد ، و در رنگ آميزى گلها ، بغل بند ، شاخه ها و از مهمترين ويژگى اين رنگ در بكار گيرى آن در رنگ صورت است
رنگ شترى يا مله اى : خوب اين هم از رنگهاى مهم در فرش به حساب مى آيد و در زمينه ، اسليمها و شاخه ها ، گلها ً رنگ تپه و كوه و بسبارى از طرح ها نقش ايفا مى كند ، و در نقطه كارى بسيارى از فرشها ، حتى به صورت تك رنگ نقطه مى شود ، در قم اين رنگ را بسبار در كارهاى خود موزد استفاده قرا ر مى دهند
رنگ بژ : هم ار رنگهايى است كه ما بين رنگ شترى و رنگ خاكى سير قرار دارد و ممكن است به عنوان زمينه ، شاخه و برگ ، رنگ كوه و تپه مورد استفاده واقع شود و رنگى است كه زياد در كار نقشه موزد استفاده واقع نمى شود ،
البته رنگهايى ما نند ، ياسى سير و روشن ، پرتقالى ، طلايى ، زرشكى ، سبز چمنى و رنگهايى كه از تركيب رنگهاى اصلى توليد مى شود ، وجود دارد ، كه بستگى به كار توليد كننده دارد كه آيا مورد استفاده واقع شود ، يا نه
البته امروزه رنگ ياسى سير و روشن در بورس قرار گرفته و بسيارى از توليد كنندگان اين دو رنگ را هم به چرخه رنگهاى خود اضافه نموده اند ، حقير خودم اين دو رنگ را خيلى دوست دارم
پيرو ، صحبتهاى استاد احرارى عزيز ، اينكه فرمودند ، زيبايى فرش به تعداد رنگهاى بكار رفته خيلى زياد در فرش نيست ، بلكه بايد به نوعى هماهنگى و هار مونى ميان رنگها باشد و اصولا هر رنگ در جايگاه خود قرار گيرد ، تا تاثير آن در تو ليد فرش مو ثر واقع شود و اما سرمشق جلسه گذشته را رنگ و نقطه كرديم ، البته دوست داشتم بعضى از عزيزان هم اين كارها را انجام دهند ، كه متاسفانه هنوز از كار عزيزان چيزى مشاهده نكرديم ، شايد ، اين به ذهنم مى رسد كه شايد اين قسمتها خيلى ابتدايى است و عزيزان نقاط قوت بالا يى دارند و فعلا وارد گود نمى شوند.
