آب با حل نمودن رنگینه ها و مواد کمک رنگرزی در خود و انتقال آنها به کالای نساجی نقش بسیار مهمی در واکنشهای رنگرزی ایفا میکند.
سختی آب (Hardness) به ترکیبات نامحلول 2 عنصر مزاحم در صنعت یعنی کلسیم و منیزیم اطلاق میشه ،سختی آب 2 نوع میباشد سختی موقت یا بی کربناتی که با جوشیدن آب از بین میرود و سختی دائم که باید با روشهای تصفیه آب آنرا از بین برد . به جمع سختی موقت و دائم هم سختی کل گفته میشود .ساده ترین راه تشخیص سختی آب استفاده از صابون است بطوریکه بعد از بهم زدن محلول آب و صابون اگر محلول شفاف و پر کف باشه آب دارای سختی کم یا بدون سختی است ولی اگر محلول کدر و دارای کف کمی باشد آب دارای سختی است.
اگر آب مورد استفاده در رنگرزی سخت باشد ، رنگها شفافیت نخواهند داشت ، حتی ممکن است ترکیبات سختی زا با رنگها ترکیب شوند و باعت ایجاد لکه روی کالای رنگرزی بشوند. ضمن اینکه باعث چسبیدن رسوب به دستگاههای رنگرزی خواهد شد.
البته سختی آب درشستشوی قبل از رنگرزی هم ممکن است مشکلاتی ایجاد کند که امروزه با ساخت صابونهایی که به سختی آب حساسیت ندارند ( دترجنت ها) Detergent این مشکل تا حد زیادی حل شده است.
به خاطر داشته باشید آب چاهها دارای سختی بیشتری نسبت به آب رودخانه ها می باشد.
سختی آب را با واحد ppm که مخفف part per million (قسمت در میلیون) میباشد محاسبه میشود ،سبک کردن آب راههای مختلفی دارد از جمله سیستم Ro (اسمز معکوس) ، گذراندن آب از ستونهای رزینی ، آهک زنی ، اولترافیلتراسیون و …….
البته یک شیوه دیگر نرم کردن آب اضافه نمودن موادی مانند EDTA و هگزامتافسفات در آب قبل از رنگرزی است که در این شیوه باید احثیاط های لازم بعمل آید. و حداقل سازگاری این مواد با رنگینه ها و مواد کمکی مصرفی در آزمایشگاه ثابت شود.
