کشور آمریکا
در دهه های اخیرآمریکا از نظر وزنی و ارزشی دومین کشور واردکننده فرش دستباف بوده و در دو سه سال اخیر این کشور به بزرگترین مصرف کننده فرش دستباف تبدیل گردیده است. درآمد سرانه بالا، موقعیت اقلیمی، سبک معماری جدید و بالاخص استفاده از سرامیک و در معماری و جمعیت بالای این کشور و تنوع سلایق باعث گردیده است روند مصرف فرش دستباف در بازار فرش ایالات متحده آمریکا از سال 1975 تاکنون به صورت مستمر افزایش داشته باشد.
در حالیکه در سال 1980 قریب به ده درصد فرش های تولیدی کشورهای تولیدکننده فرش در این بازار این کشور به فروش می رسید، هم اکنون نزدیک به 40% فرش دستباف هند و 40-50% فرش پاکستان و 35% فرش نپال و 60-70% فرش چین و 35-40% فرش ترکیه و بالاخره 20-25% فرش ایران به این کشور صادر می گردد.قبل از تحریم اقتصادی ایران توسط دولت آمریکا هفت کشوربزرگ صادرکننده فرش به امریکا کشور های هند و چین و پاکستان و ایران و رومانی و ترکیه بوده اند. واردات فرش به کشور آمریکا به صورت مستقیم از کشورهای تولیدکننده فرش یا به صورت غیر مستقیم از آلمان و فرانسه و کانادا انجام شده و می شود.
ایران در گذشته نه چندان دور (سال 1975) از نظر ارزشی بالغ بر 5/42% بازار فرش این کشور را در اختیار داشت ولی مجموعه از عوامل فرش باعث گردیده که بالاخص در طول مدت تحریم اقتصادی ایران بازار فرش آمریکا در انحصار چین و هند و پاکستان قرار گیرد. بعد از شکستن تحریم واردات برخی کالاهای ایرانی مجدداً رفته رفته فرش ایرانی جایگاه گذشته خود را در بازار آمریکا احیا می کند اگر چه از روند مطلوبی برخوردار نبوده ولی در هشت ماهه اول سال جاری این کشور بزرگترین واردکننده فرش ایرانی بوده ، از نظر مقداری 5/27% و از نظر قیمتی 23% فرش ایران را به خود اختصاص داده است. موضوع مهم در بازار فرش این کشور که می بایست مد نظر داشت اولاً این کشور مهمترین مرکز فروش فرشهای تجاری است و تقریباً تمامی طرح ها و نقوش به لحاظ تنوع سلایق در این بازار بفروش می رسد منتهی برای بدست گرفتن بازار فرش آمریکا یا حداقل احیای مهم 44% درصدی فرش ایران در گذشته به قول جناب آقای دکتر سبحه باید توجه خاصی به بخشی از آن یکصد نفر (خبرگان و — و دکوراتور ها) انجام گیرد. ثانیاً با توجه به جایگاه ویژه صادرکنندگان ایرانی در این کشور می بایست از نفوذ آنان در توسعه بازار فرش دستباف ایران استفاده شود.
توجه عزیزان صادرکنندگان و تولیدکنندگان فرش که این کشور را به عنوان بازار هدف خود انتخاب می نمایند به اعم سلایق و نیازهای مردم آن به شرح زیر جلب می نمایم:
- رنگبندی: متنوع نمودن رنگها و تبعیت آنها از رنگ رومبلی و پرده و به طورکلی دکوراسیون خانه، بالاخص کاربرد رنگهایی همانند شکلاتی ، قهوه ای کمرنگ ، سبز کمرنگ ، طلایی ، عاجی، نخودی ، طوسی، نقره ای ، کرم و در مجموع رنگهای روشن را به رنگ های تیره ترجیح می دهند.
- طرح و نقشه: بازار فعلی آمریکا عمدتاً طرح های خلوت و کم کار افشان و سراسر و عشایری و شاه عباسی گل درشت را می پسندند. با حفظ اصل خلوتی و کم کاری طرح ها و نقوش هریس ومشک آباد و انواع گبه فارسی و قم و نایین و اصفهان و بیجار و هراتی و افشان خراسان در این بازار از جایگاه خاصی برخوردارند.
- اندازه:اندازه های کوچک و متوسط و بزرگ تا 40 متر مربعی مود نیاز این بازار می باشد ولی تلاش گردد اندازه های بزرگتر از 9 متر مربع حتماً با اخذ سفارش قبلی تولید گردد بازار آمریکا به لحاظ مهاجرین متنوعی که از اقوام مختلف دارد تمامی اندازه ها منجمله ذرع و نیم و قالیچه و پرده ای و 2*3 متری و در مواردی 3*4 متری و در مواردی 4*6 متری و 5*8 متری را نیاز دارد.
- بافت: در این مورد نیز تنوعی از سلایق در این بازار وجود دارد. به بافته های سنتی و بومی اهمیت خاصی می دهند. ضخامت فرش برایشان مهم است. نسل میانسال و پیر بیشتر طرفدار فرشهای با رجشمار بالا و اصیل و نسل جدید عمدتاً به بافت کمتر اهمیت داده و رنگبندی و قیمت فرش برایشان مهم است.
- مواد اولیه: استفاده از پشم ایرانی از نژاد های مختلف گوسفندان ایرانی به تناسب رجشمار و ظرافت فرش و ابریشم مرغوب و بالاخره رنگ های طبیعی یا رنگ های کرومی و متال از مواد رنگزای شیمیایی برای این بازار توصیه می گردد.
ختم کلام اینکه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی می بایست با اتخاذ استراتژی مناسب بازار فرش های تجاری و نفیس این کشور را در اختیار گیرند.