پشم و پنبه در گذر زمان
پشم و پنبه هر دو الیاف طبیعی و مورد نیاز اساسی بخش عمدهای از صنعت نساجی كشور هستند. پشم و پنبه ایرانی از نظر ظرافت و طول الیاف، متوسط بوده و امكان تولید نخ و پارچه ظریف از آنها وجود ندارد. به خصوص در سال های اخیر كه ماشینآلات ریسندگی و بافندگی بسیار ظریف و حساس جایگزین ماشینآلات فرسوده قدیمی شده این نقیصه خود را بیشتر نشان میدهد.
واقعاً جای تاسف دارد كه طی 20 سال اخیر همیشه بر سر پنبه چالش هایی وجود داشته است. این چالش ها عمدتا بین صنعت نساجی كشور، وزارتخانههای صنایع و معادن و جهاد كشاورزی و مجلس شورای اسلامی به خصوص نمایندگان مناطق پنبه خیز كشور و كارخانجات پنبه پاك كنی و احتمالاً عدهای دلال است كه پشت صحنه مخفی هستند.
یك روز میگویند پنبه زیاد داریم باید صادر شود، یك روز میگویند كم داریم باید وارد شود (البته با تعرفههای10 تا 20 درصدی كه تجار محترم و دلالان پنبه داخلی ضرر نكنند). یك روز میگویند پنبه فقط باید از كشور ازبكستان وارد شود، در حالی كه كشورهای زیادی در دنیا وجود دارند كه تولیدكننده و صادركننده پنبه هستند.
نكتهای كه كمتر به آن توجه میشود مقدار تولید داخلی پنبه كه حدود 60-50 هزار تن در چند ساله اخیر بوده است، در مقابل حدود 180 هزار تن نیاز صنایع. مدتی میگویند ورود پنبه آزاد است ولی عملاً كسی نمیتواند وارد كند بعد میفهمیم در همین گیرو دار مجوز واردات صد هزار تن پنبه صادر شده است، یك عده هم به مسخره میگویند پنبه كرم مافیایی دارد (اشاره به كرم سرخ پنبه).
البته به كوری چشم دشمنان، الیاف پشم كرم مافیایی ندارد. از حدود 60 تا 50 سال قبل تاكنون مسیر خود را عاقلانه باز کرده به اندازه نیاز در داخل مصرف و مازاد آن به كشورهای نیازمند صادر میشود و صنایع فاستونی كشور كه نیاز به الیاف پشم با ظرافت بیشتر دارند آن را به راحتی از خارج وارد میکنند. نه به نام دامدارایرانی، یك عده هوچی بازی در میآورند نه صدای كارخانجات پشم پاك كنی و پشم ریسی ایرانی در میآید و ساعت ها نیز وقت نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و وزارتخانههای جهاد كشاورزی و صنایع و معادن و سایر مسئولین محترم دولتی را هم نمیگیرند.
البته اخیرا مسئولین محترم وزارت صنایع و معادن جهت تسهیل واردات پنبه اقدامات ارزندهای نمودهاند كه امیدواریم مشكل پنبه برای صنعت نساجی كشور برای همیشه حل شود و مانند الیاف پشم روال منطقی خود را طی نماید و لذا از وزیر محترم صنایع و معادن در این خصوص تشكر میکنیم.
ضمناً مقایسه وضعیت فعلی پشم و پنبه كشور:
جدول 1 – مقایسه وضعیت پشم و پنبه در كشور
ردیف | عنوان مقایسه | پشم | پنبه |
1 | تولیدكننده | دامداران | كشاورزان پنبه كار |
2 | مرحله آماده سازی (1) | واحدهای پشم شویی | واحدهای پنبه پاك كنی |
3 | مرحله آماده سازی (2) | واحدهای ریسندگی پشم | واحدهای ریسندگی پنبه |
4 | شبكه توزیع | تجار و دلالها | تجار و دلالها |
5 | كیفیت محصول | متوسط و نامناسب برای تولید نخ ظریف | متوسط و نامناسب برای تولید نخ ظریف |
6 | متولی | وزارت جهاد كشاورزی، موسسه تحقیقات دامپروری | وزارت جهاد كشاورزی، دفتر پنبه و دانههایروغنی |
7 | خرید تضمینی | وجود ندارد | وجود دارد |
8 | قطع تولید | بیكاری دامداران | تغییر كشت توسط كشاورزان |
9 | الیاف مازاد مصرف | به راحتی صادرات میشود | به بهانه حمایت از پنبه كاران به راحتی امكان صادراتنمییابد |
10 | الیاف مورد نیاز داخلی | به راحتی وارد میشود | به بهانه حمایت از پنبه كاران به راحتی امكان وارداتنمییابد |
11 | تعرفه واردات | صفر | 10 درصد (عدهای تلاش میكنند افزایشیابد) |
12 | دستگاه حامی | ندارد | صندوق پنبه كشور |
13 | وكیل مدافع | ندارد | وزارت جهاد كشاورزی ، انجمن صنفی كارخانجات پنبه پاك كنی و … |