برگ و کاه و پوست و میوه بسیاری از گیاهان دارای مواد رنگی گوناگون هستند و رنگرزان ایران به دلیل فراوانی و سهولت دسترسی ، از آنها در رنگرزی استفاده فراوان می کنند.
استخراج رنگ از این برگ ها و میوه ها تقریبا مشابه یکدیگر است و نکته قابل توجه در رنگرزی با این مواد این است که به علت کمبود مواد رنگی در میان این عناصر باید به مقدار زیاد و حتی تا حدود صد درصد وزن پشم از آنها در خم های رنگرزی استفاده نمود . مهمترین این برگ ها و میوه ها عبارتند از :
برگ مو ، برگ و میوه توت سیاه و شاه توت ، برگ حنا ، برگ چنار ، پوست پیاز ، کاه گندم که از نظر اهمیت ما فقط به گیاه حنا اشاره می کنیم .
بوته ی حنا « Lawsonia Inermis » در حدود دو متر ارتفاع دارد و برگ هایش شبیه برگ انار و گل هایش سفید و معطر است . گیاهی است دائمی و نزدیک بیست سال محصول می دهد . حنای معروف که در رنگرزی به کار می رود از برگ این گیاه به دست می آید . مرکز عمده حنا ی ایران کرمان است و در سواحل جنوبی ایران هم زراعت می شود .
منبع :
