رنگهای ری آکتیو

رنگهای ری اکتیو جدید ترین رنگهایی هستند که برای رنگرزی الیاف نساجی به بازار عرضه شده اند.این رنگها ابتدا تنها بر روی الیاف سلولزی بکار گرفته شده اند.

اختلاف این دسته از رنگها با سایر دسته های رنگ بواسطه داشتن یک عامل ترکیب شونده با سلولز است و به همین جهت ثبات این رنگها در برابر شستشو بسیار عالی است.

از نقطه نظر رنگرزی پشم عده ای از رنگهای ری اکتیو نظیر پروسیون از کارخانه آ.سی.آ مانند رنگهای اسیدی سولفونه شده هستند که صرف نظر از عاملSO3NA- حاوی یک گروه ترکیب شونده نیز می باشند.

پشم در مورد تمام رنگهای ری اکتیو در حمامی که دارای حرارات جوش ویا نزدیک به آن است رنگ می شود.در مورد رنگهای ری اکتیو نوع سرد ونوع گرم تقریبا پشم به طور یکسان عمل می کند. سرعت جذب و رمق کشی و همچنین ترکیب انواع رنگهای ری اکتیو که در روی پشم پیشنهاد می شوند تقریبا یکسان است.

ثبات رنگهای ری اکتیو بر روی پشم
پس از وارد شدن پشم در حمام رنگ ری آکتیو مقدار زیادی از رنگ جذب لیف می شود. ولی متاسفانه کلیه رنگی که جذب الیاف پشم می شود با آن ترکیب نمی گردد.

در مورد رنگهای ری آکتیو نوع گرم جذب و ترکیب رنگ در داخل لیف آهسته است و در انتهای عمل رنگرزی در داخل لیف مقدار رنگ هیدرولیز شده و مقداری رنگ که هنوز با پشم ترکیب نشده است وجود دارد.مقداری از این رنگها در صورت ادامه جوشاندن حمام رنگ ممکن است که با پشم ترکیب شود در مقایسه با الیاف سلولزی مقدار رنگی که با لیف ترکیب نشده است را نمی توان به سهولت با عملیات تکمیلی بعدی مانند جوشاندن با صابون کاملا خارج کرد و همین امر باعث آن می شود که ثبات رنگهای ری آکتیو در روی پشم به مقدار زیادی کاسته گردد.

در مقابل رنگهای ری آکتیو دارای زمینه های بسیار شفاف و درخشانی می باشند که در برابر نور به خوبی پایداری می کنند.

یکنواختی رنگهای ری آکتیو روی پشم
وقتی که این رنگها را تنها با یک اسید ضعیف ویا نمک اسیدی بر روی پشم به کار می بریم مخصوصا در رنگهای پریده و کمرنگ باعث نا یکنواختی رنگ بدست آمده می شود لذا در حمام رنگهای ری آکتیو در روی پشم پیشنهاد می شود که حتما از مواد یکنواخت کننده آنیونیک استفاده شود قدرت مهاجرت رنگهای ری آکتیو به واسطه ترکیب آنها با لیف بسیار کم می باشد لذا بایستی در رنگرزی آن کمال دقت را نمود که رنگ به طور آهسته جذب الیاف پشم شود.برای این منظور بایستی درجه حرارت و PH حمام کاملا کنترل گردد. در مورد رنگهای پریده و کم رنگ PH حمام 7 و رنگهای متوسط و سیر بین 5/5 تا 6 مناسب می باشد.

روش رنگرزی
حمام رنگ را با مواد زیر آماده می کنند.
رنگ Xدر صد
استات آمونیوم PH7 3درصد
استات آمونیوم برایPH5/5 5درصد
اسید استیک 2 درصد
آب 40:1لیتر

حرارت حمام را به 40 درجه می رسانیم وسپس خامه پشم را در داخل محلول کرده ومدت 15 دقیقه در همین حرارت عمل می کنند وسپس PH را بازرسی می کنند و به آن مطابق احتیاج کمی آمونیاک ویا اسید اضافه می کنند وسپس مدت پانزده دقیقه دیگر خامه را گردش می دهند تا PH حمام کاملا به صورت یکنواخت در آید.در این موقع رنگ حل شده را وارد حمام می کنند و متدرجا درجه حرارت حمام را به جوش رسانیده و یک ساعت در حالت جوش عمل می کنند.

پس از خاتمه رنگرزی مطابق معمول ابتدا با آب وسپس با صابون خامه پشم را شستشو داده،آب کشیده وخشک می کنند.

طریقه حل کردن رنگهای ری آکتیو
ابتدا رنگ را با مقداری کمی آب سرد خمیر می کنند وسپس آن را با آب سی تا 50 درجه سانتیگراد رقیق می نمایند.این محلول پایدار نیست ولی می توان آن را تا 4ساعت نگاه داشت.در تحت هیچ شرایطی نمی بایستی که به منظور حل کردن رنگ ری آکتیو آن را جوشاند و همچنین نبایستی که در محلول ویا خود رنگ ری آکتیو محلول قلیایی ریخت.
رنگهای ری آکتیو به نام های زیر از طرف کارخانجات وشرکتهای سازنده رنگ به فروش می رسند.
پروسیون ام (آ.سی.آ) M Procion
پروسیون اچ (آ.سی.آ) H Procion
سیبا کرون (سیبا) Cibacron
رمازول (هوخست) Remazol
لوافیکس (بایر) Levafix
دری مارین ایکس (ساندوز) X Drimarine
دری مارین زد (ساندوز) Z Drimarine
دری مارین ایگرگ (ساندوز) Y Drimarine