در حاشیه

پاسخ به سوالات متداول قالی بافی

۱- مقاط  چیست ؟

هر ۱۲ هزار گره ای که بافته می شود یک مقاط نام دارد .

۲-من فرشم بالا زده است چه کنم؟

به چند دلیل فرش در هنگام بافت بالا می زند :

  • به دلیل چله کشی شل ،که برای این مشکل می توانید از پیچهای سردار استفاده کنید و کارتان را سفت کنید.
  • به خاطر کم کوبیدن ، که برای فهمیدن این مساله می توانید در پشت فرش علامت گذاشته و۰ا رج ببافید ،اگر ۵/۱ سانت بود (در رجشمار ۴۶)یعنی اندازه کوبیدن شما خوب است و اگر بالا زده بود یعنی علت بالا زدگی فرش شما کم کوبیدن است.
  • به خاطر تراکم زیاد چله ها می باشد که باید سعی کنید چله ها را مرتب کنیدکه معمولاً بعد از شرو ع بافت این کار خیلی سخت است و بهتر است همان ابتدا بعد از چله کشی ، چله ها را مرتب کنید  تا بعداً دچار مشکل نشوید.
  • به خاطر اینکه عرض فرش از آنچه که باید باشد کمتر چله کشی شود که اگر بافت انجام شده باشد هیچ راهی برای درست کردن آن نیست و در آخر به خاطر سفت زدن پود نازک فرش بالا میزند ، که باید تمرین کنید تا پود نازک را شل تر بزنید تا مشکلتان بر طرف شود .

۳-بافت از کدام سمت شروع می شود ؟ اگر از سمت راست ببافیم چه می شود ؟

برای بافت نقشه های سراسری مثل  طرح های منظره و چهره، از هر سمتی که نقشه خوانی انجام میشود، باید بافت هم از همان سمت شروع شود.به عنوان مثال اگر نقشه خوانی از سمت چپ به راست صورت گرفت، بنابراین، بافت هم باید از سمت چپ به راست انجام شود.در غیر این صورت طرح معکوس در می آید.در ضمن اگر نقشه یک دوم یا یک چهارم باشد،برای بافت قرینه، باید حتما از وسط چله، شروع به بافت کنید.به این صورت که هر تعداد گره سمت راست زدین،به همون تعداد،گره سمت چپ بزنید.

۴- علت پایین زدگی فرش چیست ؟

اول به خاطر زیاد کوبیدن می باشد . دوم ، به دلیل زیاد سفت بودن چله ها : که می توانید با شل کردن چله ها با کمک پیچهای سر دار این مشکل را رفع کنید . سوم ، به خاطر تراکم کم چله ها این مشکل پیش می آید که باید سعی کنید چله ها را مرتب کنید که البته کار سختی است و بهتر است همان ابتدا و قبل از شروع بافت اینکار را انجام دهید . چهارم ، به خاطر اینکه عرض فرش از اندازه داده شده بیشتر چله کشی شود که اگر بافت انجام شده باشد راهی برای رفعاین مشکل وجود ندارد و باید چله کشی را باز کنید .

۵-وقتی بافت تمام می شود چگونه آن را ، از دار جدا کنیم ؟

بعد از اتمام بافت و زدن گلیم آخر و قایقی (زنجیره ای ) ،به اندازه ی ۷ تا ۸ سانت برای ریشه روی چله ها با مداد علامت گذاری می کنیم . سپس با استفاده از پیچهای سر دار بافت را شل می کنیم . بعد چند تار وسط را گرفته و از روی علامت قیچی می کنیم . سپس چند تار از سمت راست را گرفته و قیچی می کنیم و بعد چند تار از سمت چپ و به همین ترتیب ادامه می دهیم تا فرش بافته شده کاملاً از دار جداشود .

۶- طریقه اندازه زدن در چله کشی ترکی چگونه است ؟

چون در چله کشی ترکی نمی توان از پشت فرش ارتفاع آن را اندازه زد باید از همان ابتدا با مداد روی فرش به اندازه ۵/۱ یا ۳ سانت (در رجشمار ۴۶ ) علامت بزنیم تا هنگامی که ۱۰ یا ۲۰ رج بافتیم باید به علامت برسیم .

۷- چه زمان از چله کشی ترکی استفاده کنیم ؟

زمانی که طول فرش زیاد باشد و در دار جا نشود از چله کشی ترکی استفاده می کنیم که بعد از اینکه مقداری از فرش را بافتیم می توانیم فرش را کاشف (پایین کشی فرش) کنیم . البته ، گاهی هم چون عرض فرش زیاد است و در دار جا نمی شود می توانیم با چرخاندن نقشه و چله کشی ترکی ، فرش را به جای این که از عرض ببافیم از قسمت طول تصویر ببافیم.

۸- چگونه می توانیم فرش را کاشف کنیم ؟

از پایین کشی مجدداً پیچهای سردار را پیچانده و کار را سفت می کنیم . در موقع کاشف ، نخ های چله ی روی دار نامرتب می شوند که باید بعد از کاشف کردن دوباره آنها را مرتب کنیم .

۹- اگر تعداد گلیم های کناره ، یکسان نباشد ایرادی در فرش به وجود می آید ؟

  خیر

۱۰- من بعد از کاشف کردن ، فرشم کج شده است . چه کنم ؟

شما با کمک علامت هایی که قبلاً زده اید بافت را ادامه دهید و به کج شدن فرش ، توجه ای نکنید بعد از تمام شدن فرش و جدا کردن آن از دار متوجه می شوید که فرشتان صاف بافته شده است .

۱۱- لطفاً ارتفاع فرش در رجشمار های مختلف را بگویید.

  • در رجشمار۴۶ هر ۱۰ رج یک و نیم سانتی متر
  • در رجشمار ۵۰ هر ۲۵ رج سه و نیم سانتی متر
  • در رجشمار۶۰ هر ۳۰ رج سه و نیم سانتی متر
  • در رجشمار ۷۰ هر ۱۰ رج ۱ سانتی متر

۱۲- طول گره ها چقدر باید باشد تا بتوان فرش را پرداخت برجسته کرد ؟

همان اندازه ای که گفته شد برای پرداخت برجسته مناسب است ، یعنی بین ۵/۲ تا ۳ سانت

۱۳- پود نازک را چگونه بزنیم  بهتر است ، شل یا سفت ؟

پود نازک در کیفیت بافت خیلی تاًثیر دارد به همین خاطر پود نازک نه سفت باید باشد نه شل . ولی ضرر سفت زدن پود نازک خیلی بیشتر است هم کار بالا می زند و هم به چله آسیب می رساند

۱۴- چگونه می توانیم متوجه شویم که پود نازک را درست می زنیم ؟

اگر بعد از زدن پود نازک توانستیم با ناخن آن را کمی بالا و پایین بکنیم ( به شرط اینکه نخ اضافی نداشته باشد) یعنی اینکه پود نازک خوب زده شده است . ولی ، اگر به سختی جا به جا شد و به چله ها چسبیده بود یعنی پود نازک را سفت زده ایم .

۱۵- اگر نخ چله کم بیاوریم و از نخ چله ای که قبلاً داشتیم استفاده کنیم ایرادی دارد ؟

اگرتعداد نخهای تابیده شده در چله ها یکسان باشد ایرادی ندارد .

۱۶-اگر ۲ کلاف چله ابریشم داشته باشیم و رنگ آنها متفاوت باشد آیا دربافت تاًثیر می گذارد ؟

رنگ چله در کیفیت بافت تاًثیری ندارد .

۱۷- من جدیداً از شما طرحی خریداری کردم و متوجه شدم نخها مانند سابق شماره گذاری نشده است چه کنم ؟

شما با کمک سربند ها می توانید متوجه شماره نخها شوید . شماره ۱ سربند سفید ، ۲(زرد ) ، ۳ (سبز) ،۴ (آبی ) ، ۵ (قرمز ) ، ۶ ( سفید ) ، ۷ (زرد ) ، ۸( سبز ) ، ۹(آبی ) و شماره ی ۱۰ سربند قرمز دارد . از شماره ی ۱۰ به بعد باید به عدد یکان توجه کنید . مثلاًدر شماره ی ۴۶ ، عدد یکان ۶ و در نتیجه سربند آن سفید می باشد . سپس با توجه به پالت رنگ ، سر بند ها و اینکه در طیف ها نخ ها از کمرنگ به پر رنگ است می توانید نخها را شماره گذاری کنید .فقط نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که نخ های ابریشم را همیشه در اول  طیف می گذارند .

۱۸- اگر فقط چند تار از بافت شل باشد چه کنم ؟

شما می توانید در زیراین چند تار ،روی میله سردار چیزی گذاشته (مداد،کاغذ تا شده و… ) تا کمی تارهای شل را بالا بکشید و سفت شود .

۱۹- منظور از گلیم ابتدا و انتهای فرش چیست ؟

در ابتدا و انتهای فرش گلیم زده می شود . یعنی یکبار پود ضخیم (القاچ) رد می کنیم و یکبار پود نازک می زنیم . نتیجه تکرار این عمل گلیم می شود .

۲۰- آیا شما در چله کشی از کوجی استفاده می کنید ؟ اگر از کوجی استفاده کنیم ایرادی دارد ؟

ما از کوجی استفاده نمی کنیم ولی اگر شما از کوجی استفاده کنید ایرادی ندارد .

۲۱- آیا لازم است هر رج پود ضخیم را به میله های کناره ی دار ببندیم؟

اگر فرش شما در حال جمع شدن باشدو یا فرش حالت موجدار شده باشد می توان پود ضخیم را به میله های کناره ی دار یست .  ولی بهتر است هر رج اینکار را انجام ندهیم چون باعث می شود فرش نا فرم شود .

۲۲- من در حال بافت فرش هستم و کارم موجدار شده است ، علت چیست و چه کنم ؟

هر وقت چله کشی یکدست نباشد یعنی شل و سفت چله کشی شده باشد فرش در موقع بافت موجدار می شود . برای رفع این مشکل می توان در زیر چله هایی که شل هستند چیزی گذاشت تا چله ها کمی سفت  شود و همچنین بعد از چند رج می توان پود ضخیم را به میله ی کناره ی دار بست تا فرش صاف شود .

۲۳- گلیم کناره فرشم پایین زده است چه کنم ؟

شما بهتر است فقط قسمت بافت را بکو بیدو گلیم کناره را نکوبید . چون در قسمت گلیم ، بافت وجود ندارد اگر کوبیده شود به مرور پایین می زند و اگر این کار ادامه یابد باعث می شودکناره های فرش هم پایین بزند .

۲۴- آیا پود نازک ابریشمی هم دارید ؟

بله ، در رجشمارهای ۶۰ ،۷۰و۸۰ از پود نازک ابریشمی استفاده می شود .

۲۵- من طرحی را می بافم که رجشمار ۷۰ است و نمی توانم مانند زمانیکه رجشمار ۴۶ می بافم پود نازک را خوب بزنم . چرا؟

در رجشمار ۷۰ چون هم پود نازک و هم چله ابریشمی است ، پود نازک خیلی خوب روی رج نمی نشیند و موقع کوبیدن ، پود نازک بالا می آید . برای راحت زدن پود نازک بهتر است چله ها را با پارافین شمع کمی چرب کنید .

۲۶- عرض قالیم نسبت به شروع حدود نیم سانت کم شده است چه کنم ؟

به چند دلیل قالی شروع به جمع شدن می کند . یکی نا مرتب بودن چله ها در بالای دار که باید مرتب شود . دوم اینکه وقتی پود ضخیم را رد می کنیم باید موقع کوبیدن ، آن را با دست نگه نداریم و گر نه به مرور کار جمع می شود . سوم به خاطر پود نازک سفت ، که باید شل تر زده شود .

۲۷- من می خواهم طرحی را که خریده ام با چله ی ابریشم ببافم . تقریباً هر چند مقاط ، یک کلاف ابریشم لازم دارد ؟

تقریباً هر ۱۰ مقاط یک کلاف ابریشم .

۲۸- آیا می شود بعد از چله کشی با استفاده از پیچهای سر دار ، کشش چله ها را تنظیم کرد؟

بهتر است کشش چله ها همان موقع چله کشی تنظیم شود ولی اگر بعد از چله کشی احساس کردید که چله ها شل و یا بیش از اندازه سفت هستند ، می توانید با استفاده از پیچهای سردار کشش چله ها را تنظیم کنید .

۲۹- آیا چله کشی را باید کسانی که تابلو فرش می بافند انجام دهند یا اینکه هر کسی که قالیبافی بلد است می تواند انجام دهد؟

چون چله کشی  چه در بافت تابلو فرش و چه در بافت فرش یکی می باشد ، به همین خاطر هر کسی که به کار چله کشی وارد باشد می تواند چله کشی را انجام دهد .

۳۰- اگر یک رج یادمان برود پود ضخیم را بزنیم ایراد دارد ؟ 

خیر

۳۱- عرض فرش من ۳ سانتی متر بیشتر چله کشی شده است و حالا کارم پایین می زند راهی برای درست کردن آن وجود دارد ؟

متاسفانه هیچ راهی برای رفع این مشکل وجود ندارد.

۳۲- من بعد از اینکه یک رج از فرش را نبافته ام ، فرش هم پرداخت شده است آیا با رفو درست می شود ؟

بله

۳۳- من بعد از اینکه یک رج گلیم زدم حالا پود نازکم صاف پایین می آید و مانند قبل نیست .چرا ؟

شما پود ضخیم را به جای اینکه از زیر ضربدر بین بافت و چوب هاف رد کنید از روی ضربدری رد کرده اید و آن را از بین برده اید و حالا پود نازک  صاف پایین می آید .

۳۴- من می خواهم رجها کا ملاً روی هم قرار گیرند و زیاد می کوبم و حالا کارم پایین زده است چکار کنم ؟

شما باید اول به اندازه ی فرش توجه کنید و هر ۱۰ یا ۲۰ رج کارتان را اندازه بزنید اگر ارتفاع فرشتان اندازه بود ولی بین رجها یک خط سفید دیده می شد ایرادی ندارد و نیازی به زیاد کوبیدن نیست .

۳۵- من قالیم جمع شده است آیا بعد از جدا کردن از دار ، می شود آن را درست کرد ؟

با دار کشی خیلی کم می شود جمع شدگی قالی را درست کرد . پس بهتر است در حین بافت عرض فرش را اندازه بزنیم و هر وقت احساس کردیم که فرش در حال جمع شدن است همان جا مشکل آن را بر طرف کنیم تا بیشتر از این عرض فرش کم نشود .

۳۶- چله کشی کارم نسبت به عرض داده شده ، ۱۰ سانتی متر کم است آ یا برای بافت مشکلی پیش می آید ؟

اندازه داده شده برای هر طرح بر اساس تعداد گره ها ، رجها و نوع چله می باشد و اگر به اندازه های داده شده توجه نشود و کم و زیاد چله کشی شود حتماًدر موقع بافت به مشکل بر می خورید .

۳۷- آیا بافت دارچوبکها فرقی می کند ؟

بافت دارچوبکها هیچ فرقی با بافت سایر تابلو راگها ندارند فقط ابعاد آنها کوچک هستند .

۳۸- نخهای طرحی که خریده ام کرک است و ابریشم ندارد آیا می شود بعضی از رنگها ی آن را با ابریشم ببافم ؟

طراحان شرکت بر اساس تجربه ای که دارند و با توجه به تصویر ، می دانند که در کدام قسمتها لازم است ابریشم به کار برود یا نه، پس بهتر است به طراحان ما اعتماد کرده و با همان نخهایی که در اختیار شما قرار گرفته کار بافت را شروع کنید . ولی اگر باز هم بخواهید از ابریشم استفاده بکنید ، تهیه نخ ابریشم به عهده خود شما می باشد .

۳۹- آیا می شود همه  طرحها را پرداخت برجسته کرد؟

بله . ولی پرداخت برجسته هر طرحی جالب نمی شود و بعضی از آنها اگر پرداخت تخت شوند بهتر است .

۴۰- آیا نخ چله تاریخ مصرف دارد ؟

خیر – ولی اگر زمان زیادی است که نخ چله را دارید می توانید آن را با دو دست بکشید اگر پاره شد یعنی دیگر به درد چله کشی نمی خورد .

۴۱- آیا با چرخیده شدن نقشه ، شماره نخها هم تغییر می کند؟

خیر شماره ی نخها هیچ تغییری نمی کند فقط به جای اینکه تابلو فرش از عرض بافته شود از طول بافته می شود.

۴۲- آیا دارچوبکها فقط برای آموزش هستند؟

خیر . دقیقاً همان استفاده ای که از یک تابلو فرش می توان برد از دارچوبک هم می توان استفاده کرد (آموزش ، هدیه ،نصب در منزل و …)

۴۳-من در حال بافت یه تابلو فرش هستم . تو خونمون چند تا پروانه بید دیدم . این پروانه ها به چله آسیب می زنند؟ بهترین راه از بین بردنشون چیه؟

رشد حشرات تا حدود زیادی به رطوبت هوا و دمای اون بستگی داره. به طور کلی رشد و نمو حشرات در آب و هوای گرم و مرطوب بیشتراز سایر شرایط آب و هوایی هستش.

وقتی که بید به پروانة کامل تبدیل شد وبه اصطلاح بال در آورد، دیگه نمی تونه خسارت خاصی به منسوجات به ویژه فرش وارد کنه. چون دیگه قادر به تغذیه از طریق کراتین های الیاف نیست . بهترین راه برای از بین بردن بید، نظافت و تمیز کردن قالیها هستش. استفاده از انواع جاروهای دستی و برقی و همچنین برس های مخصوص باعث بیرون اومدن تخم های بید از لا به لای پرزهای قالی می شه. لازمه قالیها رو هر از گاهی (مثلا سه ماه یکبار) جا به جا نمود و تمام سطوح پشت و روی اونو در معرض جریان هوا به ویژه نور آفتاب قرار بدین. نور آفتاب از عوامل اصلی در مبارزه با بید هستش.

از اونجائیکه بید عموما درانتهای پرز قالی تخم گذاری می کنه، بهتره سالی یک الی دو بار اونا رو به پشت خوابانده و ساعاتی در مقابل نور آفتاب قرار بدین و در همین زمان جارو هم بکنید.

۴۴-در چله کشی به روش فارسی برای قالی های با ابعاد بزرگ مثلا قالی های ۱۲ متری امکان پایین کشیدن چله وجود داره یا نه؟ البته فکر کنم وجود داشته باشه چونکه من خودم یک قالی که روی دار بود رو دیدم و بنظرم میرسید که چله ها رو در بالای دار گره زده بودن و در پایین هم بعد از پایین کشیدن اون ها رو به وسیله میخ به یک تسمه کوبیده بودن نمیدونم برداشت من درست بوده یا نه؟

کلا برای قالی های با ابعاد بزرگ که ارتفاع قالی و چله از خود دار قالی بزرگتره از چله ترکی استفاده میشه یا فارسی؟ و اگه کسی برای قالی های بزرگ از چله فارسی استفاده کنه پایین کشیدن و تنظیم ارتفاع فرش چطوری صورت میگیره؟

دارها به طور کلی به دو دسته افقی و عمودی تقسیم می شن.دارهای عمودی از لحاظ شکل و عملکرد به ۴ دسته تقسیم می شن که عبارت اند از:

  • دار ثابت(فارسی)
  • دار ترکی(تبریزی)
  • دار فندک دار و دار گردان.

دار ثابت فارسی همون طور که از اسمش مشخصه این نوع دارها ثابت هستن و انتهای پایینی راست روها به اندازه ۳۰تا۴۰ سانتی متر داخل زمین فرو می کنن.در این نوع دارها از چله کشی فارسی استفاده می شه.بخاطر همین چله های اضافی رو روی سر دار گره می زنن و وقتی قالی بافته شد،عمل پایین کشی یا همون دوخت زنی،که به مهارت خاصی هم نیاز داره انجام می شه.از این نوع دار برای بافتن فرش های بزرگ و ظریف در مناطق فارسی استفاده می شه.

اما در دار گردان،سر دار و زیر دار با کمک اهرمی حول محور خودشون می چرخن و چله های اضافی روی سردار پیچیده می شه و با بافته شدن قالی،چله های اضافی از روی سر دار باز می کنن و قالی بافته شده روی زیر دار پیچیده می شه.برای شل و سفت کردن چله ها هم به این صورت عمل می کنن که روی سر دار دو عدد سوراخ عمود بر هم وجود داره که با عبور دادن اهرم در داخل یکی از سوراخ ها و کشیدن مداوم اهرم و تکرار این عمل ،تارها رو سفت می کنن.یکی از مزایای این نوع دار این هستش که قالی با درازی دلخواه تا ۱۵-۱۰ متر رو می شه بافت بدون اینکه نیاز به داری با طول بلند باشه.

۴۵-در واقع دار گردان باید نسل جدید و پیشرفته تر دار قالی باشه چون از نوع عملکرد دار معلومه هم از دار ترکی هم دار فارسی تکامل یافته تر باشه اینطور که من فهمیدم (( هم با دار فارسی و هم با دار گردان میشه قالی هایی با طول زیاد رو بافت—این رو درست فهمیدم؟)) ولی کار با دار گردان بسیار راحت تر و البته سریع تر از دار فارسیه چونکه هنگام پایین کشیدن چله ها همانند دار فارسی نیازی به دوختن یا میخ کوب کردن دوباره قالی بافته شده روی زیر دار نیست، در مورد دار ترکی هم با این نوع دار تنها میشه قالی با طول دو برابر دار رو بافت و دار ترکی محدودیت اندازه بافت خیلی شدید تری نسبت به دار فارسی و گردان داره.
نمیدونم شما دار گردانی که چله کشی شده رو از نزدیک مشاهده کردید یا نه، یک ابهام برام بوجود اومده اونم اینه که توی دار گردان قالی بافته شده و به پایین کشیده شده همانند دار ترکی به پشت دار منتقل میشه یا اینکه نه به دور میله زیر دار پیچیده میشه و بصورت لول شده در میاد؟

و اینکه معایب دار گردان چه چیزهایی میتونه باشه؟ کاش میشد معایب دار گردان رو با معایب دار فارسی و ترکی مقایسه کرد.

بله درست متوجه شدین.در دارهای گردان میشه قالی با درازی دلخواه تا ۱۰-۱۵متر بافت. به نظرم توی دار گردان قالی بافته شده به دور میله زیر دار پیچیده میشه و بصورت لول شده در میاد.البته من به عینه ندیدم اما فکر میکنم که اون طور باشه.

به طور کلی دارهایی که افقی بودن،چون بافنده مجبور بود روی دار خم بشه و عمل بافتن رو انجام بده،دچار کمر درد و پشت درد و حتی گوژپشتی و دست درد و پادرد میشد.همچنین قالی هایی که با دار افقی بافته میشدن،معمولا دارای عیب سرکجی و کیسی شدن،بودن. این معایب باعث شد که دارهای عمودی رو بسازن تا عیب ها رفع بشه.دارهای عمودی نسبت به دارهای افقی پیشرفته تر هستن و همون طور که قبلا اشاره کردم ۴دسته اند.

بافندگان با توجه به سایز فرشی که میخوان ببافن،میتونن از هر کدوم از این ۴نوع دار استفاده کنن.در واقع میشه گفت دارهای عمودی نسبت بهم عیبی ندارن فقط بافنده متناسب با اندازه فرشی که میخواد ببافه،دار مناسبش انتخاب میکنه.به عنوان مثال با دار ثابت فارسی،فرش های بزرگ و ظریف میبافن.با دار ترکی (تبریزی)،فرشی که طولش کمی کمتر از دوبرابر طول دار باشه میبافن.دار گردان هم که فرش با درازی دلخواه از ۱۰ تا ۱۵ متر میبافند.

۴۶-در مورد نخ چله یک سری اطلاعات لازم دارم، در مورد نخ چله من شنیدم از عباراتی به عنوان نخ چله ۹لا ، ۱۲لا ،۱۸لا، ۲۴لا و …. استفاده میشه این شماره نخ چله از چه عددی شروع میشه و چطور بیشتر میشه و آخرش بیشترین نمره ای که وجود داره چقدره و ضخامت های نخ چله بر اساس شماره لا چطوری تغییر می کنه؟ و کلا مثلا نخ ۹ لا یعنی چی؟

برای فرش ها با رج شمار های مختلف مخصوصا فرش های چله ابریشم نحوه انتخاب نخ چله چطوریه؟

البته خود من بیشتر دیدم از نخ چله ۹ لا برای فرش های ریز بافت با رج شمار۵۰ و ۶۰ و۷۰ استفاده میشه، کلا قانون انتخاب نخ چله برای رج شمار های مختلف چطوریه؟

و سوال مهم تر از همه اینکه آیا اعدادی وجود داره که ضخامت نخ های چله با نمره های مختلف رو بشه با استفاده از اون تعیین کرد؟ مثلا یک نخ چله ۹ لا ضخامت یا قطرش چند میلیمتره یا چند دهم میلیمتر ؟

فرش های ابریشمی بین رجشمار ۵۰تا۸۰ هستن که معمولا رجشمار ۵۰ تا ۷۰ بیشتر استفاده می شه.خیلی کم پیش میاد فرشی با رجشمار ۸۰ بافته بشه چون خیلی خیلی ریزبافته و به علت گرون بودنش،خریدار زیادی نداره.

توی کارگاههای قالی بافی،معمولا رجشمار ۴۶ تا ۵۰ برای بافت فرش های گل ابریشم استفاده می شه.فرش گل ابریشم،فرش هایی هستن که با نخ مرینوس بافته می شن و بعضی جاهای کوچیک فرش از نخ ابریشم هم برای بافت استفاده می کنن.چون ابریشم خالص خیلی گرونه و خریدار کمی داره همچنین چشم ها به شدت در معرض ضعیف شدن قرار می گیرن. برای اندازه گیری تعداد گره ها در عرض فرش،از واحدهای گره ذرعی و دسیمتر مربع استفاده می شه.گره ذرعی در آذربایجان معادل ۷ سانتی متر هستش که به تعداد گره ها در واحد گره ذرعی،رجشمار گفته می شه.دسیمتر هم معادل یک دهم متر هستش.

بخاطر همین بعضی جاها رجشمار رو با واحد گره ذرعی میگن و بعضی جاها با واحد دسیمتر مربع. به عنوان مثال : فرشی که در هر ۷ سانتی متر ۳۰ گره داره یعنی رجشمارش با اساس واحد گره ذرعی می شه ۳۰ و بر ساس دسیمتر مربع می شه ۴۶٫
به طور کلی رجشمار فرش ها بر ساس گره ذرعی،۵ تا ۵ تا مییره بالا.یعنی از رجشمار ۲۰ شروع می شه بعد ۲۵ بعد ۳۰ و….تا ۸۰٫و رجشمار فرش ها بر ساس دسیمتر مربع،۸ تایی و ۷ تایی مییره بالا.یعنی از رجشمار ۳۱ شروع می شه بعد۳۹ بعد ۴۶ بعد ۵۴ و….تا ۱۰۰ ادامه داره.

البته این ارقام قانون کلی هستش و بعضی از طراحان نقشه کمی از اعداد متفاوت برای رجشمار استفاده می کنن.به عنوان مثال همون طور که قبلا اشاره کردم رجشمار ۵ تا ۵ تا میره بالا اما بعضی نقشه ها رجشمارشون ۴۶ هستش.بنابراین طراح نقشه می تونه رجشمار رو یک شماره نسبت به استاندارد ها تغییر بده.

۴۷-اونجایی که گفتید : ((فرش های ابریشمی بین رجشمار ۵۰تا۸۰ هستن که معمولا رجشمار ۵۰ تا ۷۰ بیشتر استفاده می شه.خیلی کم پیش میاد فرشی با رجشمار ۸۰ بافته بشه چون خیلی خیلی ریزبافته و به علت گرون بودنش،خریدار زیادی نداره.
توی کارگاههای قالی بافی،معمولا رجشمار
۴۶ تا ۵۰ برای بافت فرش های گل ابریشم استفاده می شه.))
رج شمار ها و اعدادی که فرمودید بر اساس واحد رج شمار گره ذرعی بود دیگه درسته؟
بر اساس واحد دسیمتر مربع که نبود؟

بله.ارقامی که نوشتم،بر اساس واحد گره ذرع بود. معمولا همه جا رجشمار رو بر اساس گره ذرع بیان میکنن.

۴۸-عمده بورس بازار فرش مخصوصا فرش های ابریشمی رو چه رج شماری به خودش اخصاص میده، یا واضح تر بگم معمولا تاجران بین المللی فرش برای صادرات فرش بیشتر از چه رج شماری استفاده می کنند؟ یا توی کارگاه های فرش بافی بیشتر فرش هایی با چه رج شماری وجود دارن؟

و اینکه رج شمار ها پله ای بالا میرن یعنی رج شمار۶۰ بعدش ۷۰ بعد رج شمار ۸۰ یا اینکه رج شمار فرش حتی میتونه عددی بین رج شمار هایی که گفتید مثلا ۷۳ یا ۶۵ هم باشه؟

ریز بافت ترین فرشی که توی بازار وجود داره چه فرشیه و تعداد گره هاش در هر سانتی متر عرض فرش چند عدده یا خانه شمار عرضیش چقدره یا کلا فرش هایی که بافته میشه در رده ریز بافت در هر سانتی متر (از لحاظ عرضی افقی ، نه سانتی متر مربع) حداکثر چند تا گره دارن یا میشه اینطوری هم گفت که مثلا یک فرش ریز بافت ذرع و نیم که ابعاد استانداردش ۱۰۴ سانت در ۱۵۶ سانتی متره تعداد کل گره های افقیش در عرض فرش و یا اینکه تعداد خانه های افقی ای که داره چند عدده این سوالو از خیلیای دیگه که توی زمینه فرش کار میکنن پرسیدم ولی اکثرا یک جواب رو بهم دادن و اونم اینه که بستگی به نقشه داره و بعضی از نقشه ها کمتر و بعضیها بیشتر ، خب این نظر رو قبول دارم ولی منظور من یک عدد واقعیه که تا حالا وجود داشته و روش کار کرده اند ، خانم معینی شما ریز بافت ترین نقشه فرش ذرع و نیمی( یا هر فرش دیگه ) که تا حالا دیدید هر نقشه اش در عرض فرش و بصورت افقی چند تا خانه داشته یا خانه شمار یا گره شمارش چند بوده ؟

یک بافنده ماهر می تونه حداکثر فرشی با رجشمار ۸۰ ببافه. فرش هایی که رجشمار ۸۰ دارن،خیلی خیلی زیربافتن و بدیهی هستش که بافت ظریفتر نیازمند صرف وقت و دقت بیشتره. به همین دلیله که هر چه قدر فرش ریزبافت تر باشه، ارزش و قیمت بیشتری هم داره و اصطلاحا میگن فرش نفیس هستش.

خدمتتون عرض شود که به طور کلی فرش ها از نظر رجشمار به سه گروه: درشت بافت، نیمه ریز بافت و ریز بافت تقسیم می شن. فرش هایی که رج شمار آنها کمتر از۴۰ باشه درشت بافت، فرش هایی که رج شمار آنها بین ۶۰-۴۰باشه نیمه ریز بافت وبالاتراز ۶۰ ریزبافت هستن.

جزییات رجشمار فرش های دست بافت در بازار به شرح زیر هستش:

  1. رجشمار ۲۰ ( خیلی درشت بافت)
  2. رجشمار ۴۰ ( درشتبافت)
  3. رجشمار ۴۶ و ۵۰ ( استاندارد و نیمه ریز بافت)
  4. رجشمار ۶۰ (ریزبافت)
  5. رجشمار ۷۰ (خیلی ریزبافت )
  6. رجشمار ۸۰ ( خیلی خیلی ریزبافت)

۴۹-فرض کنیم داریم اولین پودضخیم را میزنیم این پود ضخیم را به کدام تار باید وصل کنیم و نحوه وصله زدن ایا به صورت خاصی میباشد؟و همینطور برای پود نازک این اضافات نخها را باید چکار کنیم؟ایا برای هر رج باید به اندازه عرض کارمون پود ضخیم برش بزنیم و با سیخ رد کنیم یا از اولین وصله ای که در ابندا پود ضخیم را میزنیم باید برای کل کار گلوله کنیم ؟ببخشید من سوالام یکمی گیج کننده هست.من میخوام که کل فایلهای دانلود شما را بگیرم ایا میتونم امیدی داشته باشم که کار تمیز بیرون بدم جوری که یه سود منطقی و کم داشته باشه؟

برای رد کردن پود کلفت،باید سیخ را از زیر تارهایی که چند میلی متر جلوتر هستند رد کنید.به عنوان نمونه اگر یک تار را انتخاب کنید در بالا مشاهده می کنید که تار انتخابی در زیر چوب هاف قرار دارد.پس سیخ را از زیر تاری که از پایین چند میلی جلوتر است و در بالا زیر چوب هاف قرار دارد،رد می کنیم.به قسمت سوراخ سیخ،نخ پود را گره زده و به همراه سیخ نخ پود را از سمت راست به سمت چپ می کشیم.در نهایت دفه می زنیم.بعد از این که پود زدین، نخ پودی که از سمت چپ و راست اضافه مونده،به صورت معکوس زیر ۲ یا ۳ تا تار کنار کارتون با قلاب رد کنین.بعد با قیچی اضافه اش رو ببرین و دفه بزنین.

بنابراین نخ پود ضخیم، به هیچ تاری وصل نیست یعنی به تاری گره نمی زنید فقط بین تارها همون طور که اشاره کردم رد می کنید و اضافه اش هم که بین چند تار معکوس میدین داخل فرش.لازم نیست حتما به اندازه عرض چله نخ بردارین،بلکه می تونید به اندازه ۳ الی ۴ برابر عرض چله،نخ پود ضخیم بردارین و همش قیچی نکنید.اگه نخ پود ضخیم خیلی بلند بردارین،باعث میشه که وقتی از بین تارها می کشین،مثل چاقو عمل کنه و تارها رو پاره کنه.

امیدوارم توضیحاتم براتون مفید واقع شده باشه.باز هم سوالی داشتین،بفرمایید.برای راهنمایی درخدمتم.انجام وظیفه ست.کمکی از دستم بربیاد،دریغ نمی کنم. پکیج قالی بافی شامل تمامی مراحل برای بافت قالی هستش و شما با تماشای این فیلم ها می تونین در کوتاهترین زمان،همه چیزهایی که یک بافنده باید بدونه رو یاد بگیرین و به راحتی کار بافندگی رو شروع کنین. در ضمن پس از خرید پکیج آموزشی،همواره پشتیبان شما خواهم بود و برای پاسخ گویی و راهنمایی درخدمتم.

۵۰-ر کتاب قالی بافی آمده است طول چله باید حداقل ۵۰ سانت بیشتر از طول طرح در نظر گرفته شود . همچنین در دارهای فلزی طول قابل بافت از طول دار بیشتر عنوان شده است .آیا در اینصورت طول (ارتفاع )قسمت باف در دارهای قالی باید به اندازه نصف طول طرح بعلاوه ۵۰ سانتی متر تنظیم شود یا خیر و اگر این طول بیشتر از این در نظر گرفته شود چله کشی را دچار ایراد خواهد نمود .لطفا توضیحاتی هم در رابطه با تنظیم نمودن دار قالی باتوجه به طول طرح ارائه بفرمایید.

طول و عرض تابلوفرشی که می بافین چند سانت بزرگتر از نقشه باشه،به نوع نخ و ضخامت نخ چله و بافت و نیز رج شمار چله کشی بستگی داره.اگه با نخ خامه(نخی که از پشم گوسفند ساخته شده)بخواهین فرش ببافین،در این صورت نخ چله ضخیم باید استفاده بشه همچنین تارهای چله با فواصل زیاد از هم قرار می گیرن و در نهایت عرض چله و بافتتون هم بزرگ می شه.به عنوان مثال اگه ۶۰۰تا تار برای بافت با نخ خامه،با رج شمار ۳۵ چله کشی کنید،عرض چله برای بافت حدودا ۹۰ سانتی متر می شه ولی اگه برای بافت با نخ مرینوس(پشم‌های ظریف خارجی)با رج شمار ۳۵ چله کشی کنید،عرض چله حدودا ۶۰سانتی متر می شه.در حالی که اندازه عرض نقشه روی کاغذ حدودا ۳۰ سانتی متر هستش.

هر چه قدر رج شمار فرش بالاتر باشه،اندازه عرض چله کشی کمتر می شه.رج شمار یعنی تعداد تارهایی که در هر ۷ سانتی متر جای می گیره. روش صحیح برای شروع چله کشی به این صورت هستش که برای به دست آوردن تعداد تارها در عرض،باید تعداد خونه های کوچک رو ضربدر ۲ بکنید.چون هر خونه کوچک معادل یک گره در بافت هستش.چون هر گره نیاز به دو تار داره بنابراین تعداد مربع های کوچک رو ضربدر ۲ می کنیم.

به عنوان مثال اگه تعداد مربع های عرض،۳۷۰خونه باشه، پس ۳۷۰ رو ضربدر۲ می کنیم می شه ۷۴۰تار. اگه خواستین با رج شمار ۴۰ و نخ مرینوس ببافین،باید هر ۷ سانتی متر شامل ۸۰ تار باشه.بنابر این ۷ رو ضربدر۷۴۰ می کنیم بعد تقسیم بر۸۰ می کنیم که می شه تقریبا۶۵ سانتی متر.بعد ۶۵ رو تقسیم بر۷ می کنیم می شه تقریبا۹ .یعنی عرض دارتون رو باید به ۹ قسمت ۷ سانتی متری تقسیم کنید که هر ۷ سانتی متر شامل ۸۰ تار هستش.۹ تا ۸۰ تایی می شود ۷۲۰تار.شما باید تقریبا ۲سانتی متر هم ۲۰تار چله کشی کنید.تا در کل ۷۴۰تار بشود.

چند تار برای شیرازه هم باید مد نظر داشته باشید.معمولا هرطرف ۸تار کافی هستش.که در کل می شود ۱۶٫پس باید ۷۴۰ رو با ۱۶ جمع کنید که در کل می شود ۷۵۶تار باید چله کشی کنید. در طول قالی هم هر ۷ سانتی متر شامل ۴۰رج هستش.به عنوان مثال اگه طول نقشه ۵۱۰خونه باشه، دیگه خودتون حساب کنید هر ۷ سانت می شه ۴۰رج.۵۱۰ رج چند سانت می شه.من حساب کردم حدودا ۹۰سانتی متر می شه.

در جمع بندی کلی خدمتتون عرض شود که هر چه قدر نخی که می خواهین ببافین،ریز باشه،اندازه تابلوفرشتون،نزدیک به اندازه نقشه می شه.به عبارت دیگه اگه با نخ ابریشمی و مرینوس تابلوفرش ببافین،در نهایت اندازه تابلوفرش،حدودا ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر بزرگتر از نقشه می شه.ولی به طور کلی نحوه صحیح و دقیق محاسبه اندازه بافت،همون طور که در بالا توضیح دادم هستش.
وقتی هم که خواستین دار قالی بسازسن یا به کسی اندازه بدین تا بسازه،باید اندازه طول و عرض بافتتون رو همون طور که توضیح دادم محاسبه کنید به علاوه ۲۰ سانتی متر اضافه تر.یعنی دار باید ۲۰ سانتی متر از هر طرف بزرگتر از اندازه چله کشی باشه.

۵۱-مشکل من هم شبیه مشکل یکی از دوستان هست. موقع پاره شدن یکی از تارها. فکر کنم موقع گره زدن تار پاره شده به تار کنار، اشتباه کردم و الان که دو رج بافتم می بینم دو تار کنار هم اشتباهً در رو قرار گرفتند و ترتیب یکی در میان به هم خورده. راهنمایی کنید چطور باید اصلاح کنم. به دوست مون گفتید اصلاح کنن تا در بقیه رج ها درست پیش برن، اما نحوه اصلاح باید چگونه باشد.

همون طور که برای دوست دیگری توضیح دادم ممکنه شما موقع گره زدن تار،جای اشتباه گره نزدین،چون اون وقت بلافاصله بعد از گره زدن تار و بافتن یک رج،متوجه می شدین دوتا تار کنار هم رو یا زیر قرار گرفتن.اما اشاره کردین بعد از بافت دو رج متوجه شدین زیر و رو دوتار رعایت نشده.اگه تابلوفرش می بافین،بعد از بافت هر رج،باید نخ پود کلفت و پود نازک رو از بین تارها رد کنید.احتمالا در حین پود کشی،اشتباهی رخ داده و نخ رو درست یکی درمیون از بین تارها رد نکردین.و باعث شده الان که رج بعدی رو می بافین،ببینین دوتا تار کنارهم رو یا دو تا تار زیر کنار هم قرار گرفتن.

به طور کلی می تونم بگم شما باید دقت کنید در هر مرحله که متوجه شدین زیر و رو بودن تارها بهم ریخته،ادامه ندین بلکه بشکافین دوباره انجام بدین.به عنوان مثال اگه بعد از گره زدن تار متوجه شدین دوتا تار کنار هم هستن،پس معلومه جای درست گره نزدین و باید دوباره تار رو پاره کنید و جای درست گره بزنید.اگه بعد از بافتن یک رج متوجه شدین دوتا تار کنار هم رو هستن،پس معلومه موقع بافتن اشتباهی رخ داده یعنی ممکنه یک تاری رو یا جا انداختین و نبافتینش یا اشتباهی برای بافت یک گره از ۳تا تار استفاده کردین.بنابراین باید اون رج رو که بافتین ،بشکافین و دوباره با دقت ببافین.اگه بعد از پود کشیدن متوجه شدین دوتا تار کنار هم رو هستن،پس معلومه موقع پود کشی اشتباهی رخ داده و باید نخ پود رو در بیارین دوباره از بین تارها رد کنید. منظورم این بود که به این صورت ها می شه اصلاح کرد.

۵۲-میخواستم بدونم دار قالی ریز بافت ( تابلو فرش نه ) مثلا قالیهای یک ذرع و نیم و یا قالی های ۶ متری کرک و ابریشم آیا اونها دارهایشون با دار قالیهای معمولی فرق میکنه یا نه و سئوال دیگه اینکه دار قالیهای با شکل دایره و یا چند ضلعی چه طوری هست یعنی دار اونها هم با دیگر دارها فرق میکنه؟

خدمتتون عرض شود که برای بافت فرش های بزرگ و ظریف از دارهای افقی معمولی استفاده می شه.نحوه درست کردن دارها هیچ تغییری نمی کنه فقط سایز دار رو متناسب با اندازه فرش،بزرگ یا کوچیک درست می کنن.
دارهای قالی همیشه به شکل مربع یا مستطیل هستن.فرش های گرد و چند ضلعی هم روی دار های مستطیلی بافته می شه به این صورت که :
فرش دایره ای یکی از انواع فرشهای تزئینی در ممتاز بافی فرش دایره ای است که اغلب با طرحهای قرینه تهیه شده و تا حدودی از مظره و تابلو بافی در این نوع فرش استفاده می شود.

شیوه چله دوانی در فرش دایره ای مانند فرش مستطیل با چله کشی ترکی است با این تفاوت که در کنار فرش به جای افزودن هشت تار برای شیرازه کنار فرش تعداد بیشتری تار برای کناره بافی فرش در نظر کی گیرند و اطراف فرش را به اندازه سه تا پنج سانتیمتر گلیم بافی می کنند

عمل بافت قالی دایره ای
برای پیاده کرده نقشه و تعیین تعداد چله های مورد نیاز ابتدا خانه های کاغذ نقشه قالی را روی قطر دایره می شمارند و در هر طرف دو تا سه خانه با توجه به اندازه فرش به تعداد خانه های کاغذ نقشه اضافه می کنند عدد به دست آمده را ده برابر کرده و حاصل ضرب را در دو ضرب نی کنند با این محاسبه تعداد کل چله های لازم برای بافت فرش دایره ای به دست می اید برای چله کشی قالی دایره ای به روش چله کشی ترکی بافت عمل می کنند .

بعد از پایان چله کشی و قراردادن دو چوب به جای نخ مهار و نخ هاف روی چوب مهار را یک ردیف قایقی می بافند تا بدین ترتیب چوب مهار حرکت نکند و پایین فرش صاف بماند سپس چله وسط را پیدا کرده از بالا تا پایین رنگ می زنند تا وسط دایره مشخص شود آنگاه دو دایره یکی با قطر مساوی قطر نقشه فرش و دیگری دایره بزرگتر اندازه عرض چله های کشیده شده بر روی دار می برند دایره بزرگتر را طوری روی چله ها قرار می دهند که مرکز آن روی این دایره را بر روی چله ها با مداد رنگی رسم می کنند و آن را از روی چله ها بر می دارند سپس دایره کوچکتر را به صورت هم مرکز با دایره بزرگتر قرار داده و دور آن را نیز با مداد رنگی رسم می کنند بدیهی است که بین این دو دایره فاصله ای ایجاد می شود که این فاصله محل سوف بافی دور فرش دایره ای را مشخص می کند برای شروع سوف بافی در روی قسمت بافته شده به فاصله معین از دو طرف تار چله وسطی که قبلاً رنگ شده است شروع به گلیم بافی می کنند و طبق خط محیط دایره در هر دو دور تعدادی بر طرفین گلیم بافی اضافه می شود تا به محیط دایره کوچک برسد سپس در روی دایره کوچک هم به همین ترتیب بافت اصلی فرش شروع می شود.

باید سعی شود در تمام مدت بافت قسمت اصلی فرش و سوف بافی دور آن در روی یک خط مستقیم که یکی از وترهای دایره بزرگتر است قرار داشته باشد و کناره های فرش پایین تر و یا بالاتر نباشد در غیر این صورت قالی کاملاً گرد و دایره ای بافته نشده و از کیفیت آن کاسته می شود.

من به شخصه، در زمینه بافت فرش گرد،تجربه ای ندارم فقط صرفا جهت اطلاع از نحوه بافتش براتون مطلب جمع آوری کردم.

۵۳-تفاوت بافت قالی و گبه در چیست ؟ ( خودم فکر می کنم درتعداد رج شمار بافت و پودها باید باشه)

گـبه، معمولاً در اندازه کوچک توسط عشایر لر و قشقایی بافته می‌شه.

گبه پرزهای بلند داره و در بافتش،تعداد پود بیشتری به کار می‌ره که تاثیر چشمگیری بر نرمی گبه می‌گذاره. تعداد پود برخی از گبه‌ها گاهی از سه تا هشت پود در هر رج و بلندی پرزها گاهی تا یک سانتی متر هم می‌رسه.در گبه،جنس نخ پود هم از پشم گوسفند هستش و نخ های مورد استفاده در بافت گبه،از پشم بز تهیه میشه اما در بافت قالی،جنس نخ پود از پنبه هستش و از هر سه یا چهار رج،یک پود کشیده میشه و نخ بافت قالی از پشم گوسفند و یا پنبه هستش.همچنین در گبه چون نخ بافت کلفته،رج شمار پایینه.اما در بافت قالی،نخ های ابریشمی رج شمار بالایی دارن.

۵۴-من نمی دونم چطوربایدپودضخیم روباسیخ ردکنیم وقتی گوله پودسمت دیگه می مونه ووقتی میخوایم برای رج دیگه ردکنیم دولا میشه میشه پود رو قطع کردمن تاحالا قالی بافی نکردم جواب بدین ممنون میشم.

برای رد کردن پود ضخیم،در ابتدا به اندازه عرض چله نخ پود قیچی کنید سپس یک سر نخ رو به قسمت سوراخ سیخ گره بزنید.بعد سیخ رو از پشت تارهایی که چند میلی جلو هستن،رد می کنید و تا سمت دیگر می کشین.به این ترتیب به کمک سیخ، نخ از یک سمت به سمت دیگر کشیده می شه.در نهایت دفه می کوبید تا نخ کاملا در روی گره های بافته شده قرار بگیره.

۵۵-لطفا روش ترمیم ریشه های پوسیده و از بین رفته را بفرمایید.

عملیاتی ازقبیل رفوگری و رفع چروکیدگی فرش کاری است که تنها ازعهده رفوگر‌های متخصص برمی آید. در این نوع آسیب دیدگی از ریشه های آماده برای ترمیم فرش استفاده می شود. در موردی كه ریشه ها به طور تك تك و یا در فواصل مختلف از بین رفته باشد، می توان با وارد كردن نخ های مشابه چله در گلیم و در لبه فرش چله ها را كامل كرد.

۵۶-انواع گره ها را لطفا بیان کنید.ممنون.

انواع گره ها در قالی بافی عبارت اند از:

  1. گره های ترکی : گره ای که خامه فرش بدور دو تار زیر و رو گره میخورد.
  2. گره فارسی: گره ای که خامه فرش بدور یک تار گره خورده و از پشت تار بعدی بیرون میاد که برحسب جهت بر دو نوع است: ۱-گره فارسی چپ به راست ۲- راست به چپ
  3. گره های هنری: گره هایی هستند که برای فرشهای تابلویی چهره بافی و منظره بافی بکار میرود و برحسب نیاز در موارد متفاوت انواع گوناگونی دارد و بکار میرود. و عبارتند از:
    1. گره هنری تک تار:گرة تک تاری همان طوری که از نامش پیداست تنها بر روی یک تار انجام می گیرد. در بسیاری موارد در بافت قالیهای ظریف و بخصوص تصویری برای اجرای کامل نقطه ها و خطوط ظریف نظیر اجزای چشم، گره تنها بر روی یک تار اعمال می شود.
    2. گره آویز:گره ای است که از مجموع چهار گره تشکیل می شود ولی بجای یک گره بکار می رود و با استفاده از آن کار بافت طرحهای تصویری بویژه «صورت» در فرشهای درشت بافت امکان پذیر می شود.
    3. گره دو رنگ:گره دو رنگ با استفاده از دو خامه با رنگهای متفاوت به کار می رود و این در هنگامی است که یکی از خانه های جدول قالی که یک گره را تشکیل می دهد در مرز دو نگاره با رنگهای متفاوت قرار گیرد. رعایت این امر بیشتر در قالیهای ظریف با رجشمار بالا صدق می کند. گره دو رنگ همچنین برای اجرای سایه در نگاره های ظریفی که تنوع رنگ در آنها بسیار است خواه به صورت فارسی و یا ترکی انجام می شود.
    4. گره سنه:در این روش چنانچه تارهای زیر و رو را به دسته های دوتایی تقسیم کنیم و آنها را با شماره های ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ و ۶ مشخص نمائیم، نحوه بافت چنین خواهد بود. یکبار تارهای ۱ و ۲ را با تار ۳ بهم گره خواهیم نمود و سپس تار شماره ۳ را با دو تار ۵ و ۴ گره خواهیم زد و به همین ترتیب ادامه خواهیم داد. پس از بافت یک رج و رد کردن پود، اینبار تار شماره ۱ را با دو تار ۲ و ۳ و تار شماره ۳ را با دو تار ۴ و ۵ گره خواهیم زد. این نوع بافت، حالت خاصی را به پشت فرش خواهد داد که در دیگر طرق بافت صادق نیست، بدین لحاظ در هنگام رفوء دستبافتهایی که با این روش بافته شده اند توجه به شیوه بافت آنها از اهمیت خاصی برخوردار است.

۵۷-پرسشی که برام پیش اومده اینه که پیچیدن توپک نخ دور تارهای چله چطوری میتونه محکم بمونه در حالیکه هیچ گره یا اتکایی نداره و فقط دورتابیده شده آیا باعث نمیشه بعد از چندین رج شل و بد شکل دربیاد و کار را با اشکال مواجه کنه.

سوال خوبی پرسیدین.عرض شود خدمتتون که وقتی پود کلفت می زنید،از بین نصف تارهای شیرازه هم باید نخ پود رو رد کنید.یعنی وقتی پود کلفت می زنید،باید سیخ رو از زیر تارهایی که از پایین چند میلی جلو و از بالا زیر چوب هاف هستن رد کنید.این کار رو برای تارهای شیرازه هم باید انجام بدین.یعنی در سمت راست نخ پود رو به نصف تارهای شیرازه یعنی همون تارهایی که از پایین چند میلی جلو هستن گره بزنید.،سپس سیخ رو از زیر تارهایی که چند می لی جلو هستن رد کنین،و همین طور ادامه میدین تا سمت چپ.در نهایت اضافه نخ پود رو قیچی می کنید و به صورت معکوس به اندازه چند تار به داخل چله برمیگردونین تا زیبا شه و نخی بیرون آویزون نباشه.

به طور کلی،شیرازه،به وسیله همین نخ پود به بافت وصل میشه و به خاطر همین اسمش شیرازه متصل هستش.دقت کنید که نخ رو وقتی دور چند تار می پیچین،نه خیلی شل باشه نه خیلی سفت.یک نواخت توپک نخ رو دور تارها بعد از بافت هر رج و نیز بعد از رد کردن پود،یک بار بپیچین،مطمین باشین که شیرازه کاملا محکم هستش و شل نمی شه به شرطی که خودتون زیاد نخ رو شل نپیچین.

بهتره که به اندازه ۳ یا ۴ برابر عرض چله،نخ پود اندازه بگیرین و قیچی کنین تا مجبور نشین در هر رج هی به نصف تارهای شیرازه گره بزنین.یک بار نخ پود رو در یک سمت به نصف تارهای شیرازه گره می زنید و به سمت بعدی که رسیدین برای رج بعدی معکوس بر می گردین دوباره پود می زنید.

۵۸-در شیرازه پیچی متصل آیا میشه سر پود کلفت رو بیاریم توی کار یعنی سر پود آزاد نباشه؟و در این نوع شیرازه آیا به غیر از پیچیدن نخ به دور تار چله کار دیگه ایی لازمه؟

همون طور که خودتون اشاره کردین در شیرازه پیچی متصل،باید سر پود کلفت رو به اندازه ۲ الی ۳ تار به صورت معکوس به داخل چله در بین تارها وارد کنید تا آزاد بیرون نمونه.به طور کلی شیرازه بافی عبارت است از پیچیدن نخ دور چند تار که معمولا ۶الی ۸ تار مد نظر می گیرن.هر رج که می بافین،در انتها یک دور هم نخ به دور چند تا تار انتخابی می پیچین که به این کار شیرازه بافی می گن.دیگه شیرازه بافی،غیر از پیچیدن کار خاص دیگه ای نداره.

نوشته های مشابه

‫46 دیدگاه ها

  1. سلام من یه ذرع و نیم ابریشم دارم میبافم ک از نقشه1تا7بصورت تقارن زدم (یعنی وسط قالی دوتا چله هست) بعدش مجبور شدم یه چله وسط بذارم و الان وسط قالی تک هس نمیدونم تونستم منظورمو بفهمونم یانه
    الان این قالی رو خرابش کردم؟
    شورای مزد ببرم متوجه میشن؟

  2. با عرض سلام و خسته نباشید . درحال بافت تابلو فرش با رجشمار ۵۰ هستم . متاسفانه بین رجهام فاصله میوفته . پود کلفت رو با ۵ ضربه و یا بیشتر میزنم ولی تاثیری نداره و اینکه قد فرش بیشتر سانتی هست که در نقشه ذکر شده . لطفا راهنمایی کنید مشکل رو چطور برطرف کنم .
    و اینکه ایا میشه بعد از بافت ۱۰۰ رج ضخامت پود کلفت رو کمتر کرد ؟ که اضافی ارتفاش برطرف بشه

      1. سلام.خانم من در حال بافتن تابلو فرش تازه متوجه شده یکی از تار ها از جلو رفته عقب فرش و بطور آویزان مونده الان چیکار میشه کرد میشه آورد جلو و ادامه داد البته این اتفاق بعد از برگرداندن فرش اتفاق افتاده الان تقریبا یک چهارم تابلو فرش مونده که تموم بشه.

    1. سلام بله افراد چپ دست برای گره زدن اول نخ رو دور تاری که از روی مهار رد شده میپیچن، بعد دور تار زیر مهار. در واقع قرینه گره میزنن که اگر گره ترکی باشه ظاهر گره هیچ تفاوتی پیدا نمیکنه

  3. من چند ساله فرش میبافم.تمام نوشته هاتون آموزنده بود ولی یه اطلاعات در مورد بالا زدن یا پایین زدن فرش نوشتین که به نظره من غلط نوشتین.شما نوشتین اگه با استفاده از پیچ پود فرش را محکم کنیم از بالا زدگی جلوگیری میشود که به نظره من برعکس این درست است یعنی در کل اگه پود فرش محکم باشد فرش بالا میزند اگه پود فرش شل باشد فرش پایین زدگی میشود مثالم اینکه اگه پود فرش محکم باشد ۱۰۰رج فرش در ۱۰ سانتی متر بافته بشه اگه پود همان فرش شل شود ۱۰۰ رج در ۹ سانتی متر بافته میشود.لطفا در مورد نظره من جواب بدین که من اشتباه نکرده باشم.

      1. سلام وعرض ادب,من یک طرح فرش دارم میزنم حاشیه یکم بزرگتر از حد معموله,فرش 9 متریه,میخواستم ببینم حاشیه رو بزرگتر کشیدم ایرادی نداره؟مثلا 30 خانه رو 34 خانه کشیدم,متاسفانه پدر فوت شدن و کارم مونده واین برام سواله

    1. اگر مهره قابل تعوض نباشد یک یا دومهره را اضافه کنید وازبالای مهرهرزببندید مشکل حل میشود اگر دنده ای یرای بستن مهره وجود ندارد ودرکل استفاده ازآن طریق امکان ندارد لوله ویا پروفیلی را تهیه کنید یک پیچ ومهره متری را داخل لوله یا پروفیل قراردهید واز زیر قسمتی که مهره هرز شده بگذارید وبابستن مهره دار شما را محکم میکند البته این کار را بدون اینکه مهره هرز را بازکنید انجام دهید(به هیج عنوان مهره هرز را بازنکنید)اگر بازکنید خود دار رها میشود دیگر درست کرد نش سخت خواهد شد

  4. باعرض سلام وادب واحترام درحین بافتن فرش که یک سوم آن بافته شده تار ز یرین یکی کاملا از درون خارج شده وگرههایبفته شده آن تار اکنون تنها در روی تار رویی قراردارد وفعلابوسیله پودها محکم است وظاهرا تاکنون ایرادو یا بیرونشدن گرههای مربوطه درآن مقطع دیده نمشود تار خارج شده را بخوبی بند کردم وبافت را هم ادامه میدهم اما نگرانی من این است آیا موقع پرداخت گرههایی که فقط روی یک تار (تار رویی) بند است خارج نشوند؟ لطفا راهنمایی بفرمایید چگونه با این موضوع کنار بیایم آیا راه حلی وجود دارد بفرمایید انجام دهم از الطاف اساتید محترم کمال امتنان را دارم

  5. سلام . ممنون از توضیحات خوب و کاربردیتون
    من ی سوال داشتم . ما خانوادگی بافنده قالی های ابریشمی هستیم ولی خواهر من ی قالی تبریز تهیه کرده میخاد ببافه ولی نقشهاش کد بندی داره .با نقشهای قالی ابریشم فرق داره . یعنی یسری عدد داخل نقشه نوشته شدن ک ما نمیفهمیم اونا چی هستن شما میتونین ما رو راهنمایی کنین ؟ چون دفعه اولش هس نمیتونه بفهمه چیه و از چ قراره

  6. سلام.من یه تابلو فرش دارم میبافم و نقشه کامپیوتری روی کاغذ.الان روی برگه نقشه نوشته رج 132 ارتفاع20,1 ،ولی از پشت فرش که اندازه میزنم هفده ونیم سانت یعنی دوسانت ونیم کمتره، چکار کنم این دو سانت ونیم جبران بشه و ارتفاع فرشم کمتر نشه؟ممنون میشم راهنمایی کنین

  7. با سلام و خسته نباشید خدمت شما
    من میخواستم بدانم اگر برای شیرازه از یک طرف دو تار باقی مانده باشد از یک طرف سه تار چه باید کرد؟ یک تار کلا مدنظر نگیرم و دو تا یه طرف دو تا سمت دیگر شیرازه کنم یا یک تار دیگر اضافه کنم؟ یا همان طور شیرازه ها نامساوی باشند؟

  8. با سلام
    من دو تا فرش دستبافت دارم یکی ۱۲ متری و ۹ متری که سال ۵۵ قالی ۹ متری و سال ۵۷ قالی ۱۲ متری خریداری شده و پشت فرش ها کلمه کاشان بافته شده بسیار تمیز و سالم هستند و هیچ عیبی ندارند و از لحاظ بافت بسیار دقیق و منظم بافته شده میخواستم بدانم هر کدام چه قیمتی دارند

  9. سلام ببخشید من دارم یه فرش ۳۵ رج می بافم توی نقشم یکی از گل هام رو رنگی که بهم دادن رو زم ولی زشت شده بنظر شما چطوری می تونم اون رنگ عوض کنم آیا تو پرداخت مشه درستش کرد

  10. سلام ببخشید من تازه شروع کردم قالی بافی همون بافت اول ده تا از نخ های قالی پاره شد من همش رو با سوزن خیاطی دوختم پود ضخیم روی این قسمت مشکلی ایجاد نکرد ولی برای پود نازک همین قسمت شده شش تا نخش ضربدر نداره پود نازک آزاد هست چیکار باید کنم راهنمایی کنید لطفا

  11. اگر نخ های چله کناری که برای قاب تابلو فرش در نظر
    گرفته شده در حین بافتن قالی داخل پود کلفت و نازک قرار نگیرد و برجسته و جدا بماند چه اقدامی باید نمود ؟

  12. سلام من یه تابلو فرش دارم میبافم از اول تا آخر بافتم کلا ۷ سانت بالازدگی داره تابلو فرشم کلا ارتفاع تابلو فرش هم باید بشه ۶۶سانت .در صورتی که من الان ۲۴۳ رج بافتم و ارتفع بافت طبق نقشه باید ۳۴سانت باشه ولی ارتفاع فرش من در حال حاضر ۴۱ سانت شده .باید چکار کنم ممنون میشم راهنماییم کنید ؟
    نخ چله ابریشم شکوفه ۳۹ هست و پود کلفت هم ۱۸ لا هست .من از یه بنده خدا دیگه هم که پرسیدم توی کار فرش بودن ایشون گفتن ۷ سانت بالا زدگی اشکال نداره و پود نازک تو زیاد سفت نزن من هر کاری هم که میکنن باز اون ۷ سانت بالازدگیه وجود داره. به نظر شما میتونم پود کلفتم تغییر بدم و از یه پود کلفت با درجه پایین تر استفاده کنم بقیه بافت و انجام بدم ؟

  13. سلام من فرش درابعاد۱۶۰×۲۶۰دارم میبافم حدود۶۰سانت مونده تموم بشه حالا که مترمیکنم اولش ۱۶۰سانت هست اما آخرش۱۸۰سانت یعنی ۲۰سانت به عرضش اضافه شده کلا از وسطای فرش به بعد عرضش اضافه شده چیکارباید بکنم آیابعدازتموم شدن فرش میشه جایی ببرم برا اصلاحش؟آیاقابل رفع هست؟

  14. سلام
    توی چله کشی ارتفاع چله رو چجوری باید تشخیص بدیم و یا چه اندازه ای باید باشه؟
    مثلا اگر ارتفاع تابلو فرش ۶۴ سانتی متر باشه اندازه ی ارتفاع چله چقدر باید باشه؟

  15. سلام
    وقت تون به خیر
    موقع چرخاندن فرش، نخ هایی که برای ابتدا و انتهای چله کشی بود و باید می بریدم تا بتوانم فرش را بچرخانم، پس از چرخاندن فرش گم شده اند و دیگر نمی توانم آنها را پیدا کنم تا مجددا به دار گره بزنم و آن را سفت کنم، راهی دارد که بتوانم مشکل را برطرف کنم؟
    پس از چرخاندن، پشت بافت فرش چله ها هنگام پود زدن جمع میشوند، هر بار هم که چله ها را سفت می کنم دوباره شل میشوند که فکر میکنم این مشکل بخاطر همان دو چله ای هست که گم شده، لطفا راهنمایی بف نمایید تا بتوانم مشکل را برطرف کنم. باتشکر

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا